Төрийн дуулал зохиогчдын “Төрсөн өдөр” тэмдэглэнэ
Монгол улсын ардын жүжигчин, Төрийн хошой шагналт, хөгжмийн зохиолч Б.Дамдинсүрэн, Монгол улсын ардын жүжигчин, төрийн хошой шагналт, хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдорж нарын мэндэлсний 100 жилийн ойн арга хэмжээний талаар өнөөдөр /2019.04.12/ Улсын Филармоны байранд хэвлэлийн хурал хийлээ. Уг хэвлэлийн хуралд Төрийн хошой шагналт, Ардын жүжигчин Н.Жанцанноров, Ардын жүжигчин Б.Зангад зэрэг урлагийн нэрт төлөөлөгчид, судлаач нар хүрэлцэн ирсэн билээ.
Б.Дамдинсүрэн, Л.Мөрдорж хоёр хамтран “Цогт тайж”, 1945 онд киноны хөгжмийг хамтарч хийснээс хойш “Нөмрөг хадны цуурай” /1966 он/, “Ичээнд нь” /1972 он/, “Солонгын таван өнгө” /1978 он/ “Хүний сайхан сэтгэл” /1980он/, “Өнөр бүл” /1980 он/, “Говь хянганд тулалдсан нь” /1981он/, “Сахиул уу, Сахиус уу” /1983 он/, “Фронтод явах өргөдөл” /1985 он/, “Ацаг шүдний зөрөө” /1985 он/, “Хөх өвсний нуур хөлгүй” /1989 он/, “Сэрүүн дуганы мөхөл” /1989он/, “Аянгат цагийн дууль” /1991 он/ “Эцгийн голомт” 1992 он зэрэг уран сайхны киноны хөгжмийг бичжээ.
Н.ЖАНЦАННОРОВ:ХӨГЖМИЙН САЛБАРТ МАРШАЛЫН ШАГНАЛ ХҮРТСЭН ХОЁР ХӨГЖМИЙН ЗОХИОЛЧ БОЛ Б.ДАМДИНСҮРЭН, Л.МӨРДОРЖ
"Монгол гэдэг улсад хөгжмийн театр тэр дундаа дуурийн театрыг Ази тивдээ хамгийн хүчтэй хөгжүүлсэн гол хүн бол Б.Дамдинсүрэн. Бөмбөгөр ногоон театрын хөгжимчин, удирдаач. Харин хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдоржийн хувьд одоо монголын урлагт ажиллаж буй Үндэсний их театр буюу хуучнаар Ардын дуу, бүжгийн чуулга. Энэ чуулгын төрийн их найрал хөгжим, үндэсний хөгжмийг бүтэц, бүтээлийн хувьд олон улсын түвшинд гаргаж ирсэн хүн. Хилс хэргээр хэлмэгдсэн н.Түдэв хуурч бол түүний гарын шавь. Өнөөдрийн яриад байгаа Морин хуурын чуулга, дан хөгжмийн бүтээлүүдийг ярихаар л Л.Мөрдоржийг ярих хэрэгтэй болно. Тэгэхээр энэ хоёр алдартай хөгжмийн зохиолч үнэн чанартаа монгол үндэстний хөгжмийн соёлыг XX зуунд авч гарч ирээд, хойч үедээ хүлээлгэж өгсөн зүтгэлтэн юм. Бас нэг сонирхолтой зүйл бол Монгол Улсын Төрийн шагналыг хөгжмийн салбарт Маршалын шагнал гэж байхад нь хоёуланг нь хүртсэн хоёр хүн байдаг. Нөгөө 1960 хэдэн оноос нэг хүнийг тахин шүтэх гээд Маршал Х.Чойбалсангийн шагналыг алга болгоод, Төрийн шагнал гэж нэрийн өөрчилсөн байдаг. Гэтэл энэ хоёр хүн хоёулаа Маршалын шагналтай хөгжмийн зохиолч юм. Энэ нь социалист үеийн эрчимтэй хөгжлөөс өмнө улс төрийн бодлогын түвшинд хөгжмийн урлагийг нийгмийн дээд түвшинд авч ирсэн хоёр хүн” гэдгийг Төрийн хошой шагналт, Ардын жүжигчин Н.Жанцанноров гуай хэллээ.
Ж.БҮРЭНБЭХ: ХӨГЖМИЙН ЗОХИОЛЧ Б.ДАМДИНСҮРЭН БОЛ МОНГОЛЫН Ж.ВЕРДИ БАЙСАН
“Монгол улсын ардын жүжигчин, Төрийн хошой шагналт, хөгжмийн зохиолч Б.Дамдинсүрэн гуай бол дуурийн урлагийн их театрыг үндэслэн байгуулж, өсгөн бойжуулсан хүн. Өөрөө таван дуурь бичсэн байдаг. Монгол Ж.Верди гэсэн үг шүү дээ. Тэр таван дууриас Монголын дуурь, бүжгийн эрдмийн театрт гурван дуурийг эгшиглүүлж байна. Хоёр дуурийг нь энэ жил 100 жилийн ойн хүрээнд сэргээхээр ажиллаж байна. Алдарт хөгжмийн зохиолч Б.Дамдинсүрэнгийн “Амарсанаа” гэж их хөгжимлөг дуурь байдаг юм. Манай Ц.Пүрэвдорж, П.Цэвэлсүрэн гуай зэрэг ахмад уран бүтээлчид дуулж байсан. Би зах зухаас нь ганц нэг удирдмаар болсон.
Б.Дамдинсүрэн гуай зөвхөн дуурь бичээд зогсолгүй Ж.Чулуун, Ц.Намсрайжав гуайг сурган хүмүүжүүлж, жинхэнэ уран бүтээлч, урын сангийн хэмжээнд хүргэх суурийг зөв тавьж өгсөн түүхтэй. Би өмнө нь хөгжмийн зохиолч Б.Дамдинсүрэнгийн тухай “12 хөрөг” номоос уншиж байхад “Хөгжмийн зохиолч Б.Дамдинсүрэн гуай жигтэйхэн их ой санамж сайтай хүн байсан” гэдэг. Дуурийн театрт дуулагдаж буй бүх дууны үгийг мэддэг ганц хүн нь Б.Дамдинсүрэн гуай байсан гэж ярьдаг. Миний бие бас энэ хүнээр загнуулж, аргадуулж, загнуулж байсан хүний нэг” хэмээн Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, Улсын дуурь, бүжгийн эрдмийн театрын удирдаач Ж.Бүрэнбэх гуай хуучиллаа.
3 955 сэтгэгдэл