ӨВӨРХАНГАЙ: Гүюг хаан, Ромын папын захидал Хархорум музейд хадгалагдаж байна
Ромын Пап лам IV Инносентоос 1245 ондМонголын Эзэн хаанд бичсэн захидал болоод Гүюг хаанаас хариу илгээсэн захидлын хуулбар Хархорум музейд бий.
Францискан лам Плано де Карпини Ромын пап ламын захидлыг Монголын хаанд хүргэхээр 1245 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр Лион хотоос хөдөлж, замдаа Орос дахь Монголын эзэмшил гүрэн Алтан ордны хаан Батад бараалхан улмаар 1246 оны 7 дугаар сард Гүюг хааны өргөөнд хүрч, дөрвөн сар хүлээсний эцэст захидлыг өргөн барьж байжээ.
Латин хэлнээс оросоор орчуулж, түүнийг нь Бат хааны ордны нэгэн түшмэл монгол хэл рүү орчуулсан уг захидалд Ромын Пап лам IV Инносент нь Их хааныг Европын орнуудыг дайлахаа болихыг тэнгэр бурхны нэрийг барьж, сануулан гуйсан ба монголчуудыг найрамдаж, хойшид хэрхэхээ дуулгахыг хүссэн байна.
1246 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдөр Гүюг хаан Хархорумд найруулан бичсэн хариу захидлыг Ромын пап ламын элч төлөөлөгчөөр илгээсэн байдаг. Үүнд “Одоо чи бээр үнэнхүү сэтгэлээсээ "Би Танд дагаар орон Танд зүтгэх бөлгөө” хэмээн чи өөрийн биеэр хамаг хаад ноёдоо дагуулан бидэнд ирж, бүгд хүчээ өгөн манайд хоргодогтун. Тэгэх цагт чинь би дагаар орсныг чинь соёрхсу.
Хэрвээ чи Дээд тэнгэрийн зарлигийг үл хүлээж, миний зарлигийг эс тоох аваас чамайг өөрийн өштөн дайсан хэмээн үзсү. Мөн тэрчлэн чамд би ухааруулж өгөх билээ. Харин үүнийг зөрчвөөс миний хэрхэхийг Дээд тэнгэр мэдмүй” гэхчлэн бичсэн байдаг ажээ.
2018 онд Хархорин сум, Итали Улсын Турин хот хоорондын албан ёсны хамтын ажиллагааны хүрээнд Бүгд Найрамдах Итали Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Андре Дэ Фэлип Ватиканы Вант Улсын нууц архивт хадгалагдаж буй Монголын Их хаан Гүюгээс Ромын пап IV Инносентэд 1246 онд илгээсэн захидлын зөвшөөрөгдсөн цорын ганц хувилбарыг Хархорум музейн сан хөмрөгт хүлээлгэн өгсөн юм.
Францискан лам Плано де Карпини Ромын пап ламын захидлыг Монголын хаанд хүргэхээр 1245 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр Лион хотоос хөдөлж, замдаа Орос дахь Монголын эзэмшил гүрэн Алтан ордны хаан Батад бараалхан улмаар 1246 оны 7 дугаар сард Гүюг хааны өргөөнд хүрч, дөрвөн сар хүлээсний эцэст захидлыг өргөн барьж байжээ.
Латин хэлнээс оросоор орчуулж, түүнийг нь Бат хааны ордны нэгэн түшмэл монгол хэл рүү орчуулсан уг захидалд Ромын Пап лам IV Инносент нь Их хааныг Европын орнуудыг дайлахаа болихыг тэнгэр бурхны нэрийг барьж, сануулан гуйсан ба монголчуудыг найрамдаж, хойшид хэрхэхээ дуулгахыг хүссэн байна.
1246 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдөр Гүюг хаан Хархорумд найруулан бичсэн хариу захидлыг Ромын пап ламын элч төлөөлөгчөөр илгээсэн байдаг. Үүнд “Одоо чи бээр үнэнхүү сэтгэлээсээ "Би Танд дагаар орон Танд зүтгэх бөлгөө” хэмээн чи өөрийн биеэр хамаг хаад ноёдоо дагуулан бидэнд ирж, бүгд хүчээ өгөн манайд хоргодогтун. Тэгэх цагт чинь би дагаар орсныг чинь соёрхсу.
Хэрвээ чи Дээд тэнгэрийн зарлигийг үл хүлээж, миний зарлигийг эс тоох аваас чамайг өөрийн өштөн дайсан хэмээн үзсү. Мөн тэрчлэн чамд би ухааруулж өгөх билээ. Харин үүнийг зөрчвөөс миний хэрхэхийг Дээд тэнгэр мэдмүй” гэхчлэн бичсэн байдаг ажээ.
2018 онд Хархорин сум, Итали Улсын Турин хот хоорондын албан ёсны хамтын ажиллагааны хүрээнд Бүгд Найрамдах Итали Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Андре Дэ Фэлип Ватиканы Вант Улсын нууц архивт хадгалагдаж буй Монголын Их хаан Гүюгээс Ромын пап IV Инносентэд 1246 онд илгээсэн захидлын зөвшөөрөгдсөн цорын ганц хувилбарыг Хархорум музейн сан хөмрөгт хүлээлгэн өгсөн юм.