Жин хасаж чадаагүй Винеш Пхогат сэхээнд хэвтжээ
Олимпын медалийг ихэнх тохиолдолд допингийн асуудлаар хасдаг, хураан авдаг. Харин Парист медаль хүртэх нь тодорхой болоод байсан Энэтхэгийн бөх Винеш Пхогат зуухан граммаас болоод халаасандаа байсан олимпын медалийг алдаж орхилоо.
Ингэхэд юу болоод өнгөрөв?
Пхогат эмэгтэй чөлөөт бөхийн 50 кг жинд барилдсан. Эхний тойрогт л Токио олимпын аварга Сүсакитай учраа таарсан. Сүсаки бол сүүлийн 5 жил ялагдаагүй, дэлхийн 4 удаагийн аварга бүсгүй. Токио олимпод түрүүлэхдээ өрсөлдөгчиддөө нэг ч оноо алдаагүй босоо аварга. Энэ удаад ч Сүсаки 2:0 тэргүүлэн, барилдаан дуусахад 8 секунд үлдээд байв. Энэ үед Винеш шийдсэн мэх хийж, аваргыг ялж орхисон юм. Маш том сенсаац. Винеш дараа нь Европын аварга Оксана Ливичийг өвдөг шороодуулж, Панамерикийн аварга Юснейлис Гузманыг янзалж орхиод финалд шалгарав. Алт уу, мөнгө үү, ямар ч гэсэн олимпын медаль авах нь ойлгомжтой. Энэтхэгийн түүхэн дэх хамгийн анхны олимпын финалд шалгарсан эмэгтэй бөх.
Олимпын наадамд бөхчүүд хоёр өдөр барилддаг, өдөр бүр жингээ үзүүлэх журамтай. Харин алтан медалийн төлөө барилдах өдрийн жин үзэлт дээр жиндээ орж чадсангүй. Энэ бол тэмцээнээс хасагдана гэсэн үг.
Энэтхэгийн ҮОХ-ноос “Манай баг хамт олон бүтэн шөнө хичээн ажилласан ч Винеш жин үзэлт дээр 50 грамм илүү жинтэй гарлаа” гэж мэдэгдсэн.
Зарим эх сурвалжийн мэдээгээр 100 грамм, өөр хэвлэлд 150 грамм илүү байсан гэж бичжээ. Винеш хагас шигшээд ялсныхаа дараа жингээ үзээд маргааш жиндээ орж чадахгүй, балрах нь гэж ойлгоод түгшүүр зарласан гэнэ. Ингээд шөнөжингөө жингээ хасах гэж үзжээ. Жин хасах хувцас өмсөөд дээс үсэрч, үзсэн байна. Тус болсонгүй. Өглөө нь жингээр хасагдаад Винеш ухаан алдан унаж, эмнэлэгт хүргэгдсэн байна. Эмч нар хэт ядарснаас гадна шингэний архаг дутагдалд оржээ гэж оношилжээ. Түүнийг сэхээн амьдруулах тасагт ухаан оруулаад, эрчимт эмчилгээнд шилжүүлсэн гэнэ.
Энэтхэгийн шигшээ багийн эмч Диншоу Пардивала сэтгүүлчдэд “Бөхчүүд өөрийн хэвийн жингээс доод жинд барилддаг. Учир нь энэ нь давуу тал олгодог. Жин хасах үйл явц тогтсон дүрэм, журамтай. Ус ууж, хоол идэж, яаж хөлсөө гаргахыг ч тодорхой заасан байдаг. Жингээ хасах нь энерги алдаж, бие сулрахад хүргэдэг тул дараа нь бид тусгай хоолны тусламжтайгаар хүч чадлыг сэргээдэг. Олон жил ашиглагдаж байгаа арга барил. Винеш нэг өдөр гурван маш хүнд барилдаан хийсэн. Түүнд нэмэлт сэргэлт хэрэгтэй байлаа. Хагас шигшээ барилдааны дараа үзэхэд зөвшөөрөгдсөн хэмжээнээс 2.7 кг илүү жинтэй байсан. Манай баг тэр дороо ажилдаа орж, ус хоолны хэрэглээг хязгаарлан, хөлс гаргах арга хэмжээ авсан. Бид бүгдээрээ шөнөжин жинд нь оруулах гэж ажилласан. Анагаах ухааны талаас бүх боломжтой зүйлийг хийсэн. Бүр хөлс дахиж гарахгүй болоход нь хатуу арга хэмжээ авлаа. Үсийг нь тайрч, өмсгөлийнх нь илүү бүх зүйлийг хайчилж аван, нэг миллиграмм ч гэсэн хожихыг бодож байлаа. Харамсалтай нь болсонгүй. Үр дүнд нь Винеш 100 грамм илүүдэл жинтэй гарсан. Хэрэв дахиад хоёр цаг байсан бол энэ 100 граммыг хасаж чадах байсан. Тэмцээнээс хасагдсан шийдвэр гарангуут бид түүнд ус хоол өгч, дотуур тариа хийсэн. Цусны шинжилгээ ч авсан. Одоо түүний бие хэвийн байгаа. Мэдээж, 100 граммаас болж, олимпын медалиа алдсандаа сэтгэлээр унасан” гэж тайлбарлажээ.
Энэтхэгт энэ мэдээ шуугиан тарьж, ард олон шоконд орсон юм. Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Моди “Пхогат бол аваргуудын дундах аварга. Яаж харамсаж, гуниглаж байгаагаа би үгээр илэрхийж чадахгүй байна” гэсэн бол Бөхийн холбооны тэргүүн Санжай Сингх “Винеш буруугүй. Дасгалжуулагчийн буруу. Мөрдлөгө хийхийг шаардаж байна. Шигшээ багийн удирдлага, багш дасгалжуулагч, эмнэлгийн ажилтнуудыг шалгана” гэж мэдэгдлээ.
Энэтхэгийн алдарт бөх Пуния “Винеш Пхогат бол Энэтхэгийн эрслэн. Тэр олимп, дэлхийн аваргыг ялсан. Энэтхэг орон тэр чигээрээ уйлж байна” гэж хэлжээ.
Ингэхэд юу болоод өнгөрөв?
Пхогат эмэгтэй чөлөөт бөхийн 50 кг жинд барилдсан. Эхний тойрогт л Токио олимпын аварга Сүсакитай учраа таарсан. Сүсаки бол сүүлийн 5 жил ялагдаагүй, дэлхийн 4 удаагийн аварга бүсгүй. Токио олимпод түрүүлэхдээ өрсөлдөгчиддөө нэг ч оноо алдаагүй босоо аварга. Энэ удаад ч Сүсаки 2:0 тэргүүлэн, барилдаан дуусахад 8 секунд үлдээд байв. Энэ үед Винеш шийдсэн мэх хийж, аваргыг ялж орхисон юм. Маш том сенсаац. Винеш дараа нь Европын аварга Оксана Ливичийг өвдөг шороодуулж, Панамерикийн аварга Юснейлис Гузманыг янзалж орхиод финалд шалгарав. Алт уу, мөнгө үү, ямар ч гэсэн олимпын медаль авах нь ойлгомжтой. Энэтхэгийн түүхэн дэх хамгийн анхны олимпын финалд шалгарсан эмэгтэй бөх.
Олимпын наадамд бөхчүүд хоёр өдөр барилддаг, өдөр бүр жингээ үзүүлэх журамтай. Харин алтан медалийн төлөө барилдах өдрийн жин үзэлт дээр жиндээ орж чадсангүй. Энэ бол тэмцээнээс хасагдана гэсэн үг.
Энэтхэгийн ҮОХ-ноос “Манай баг хамт олон бүтэн шөнө хичээн ажилласан ч Винеш жин үзэлт дээр 50 грамм илүү жинтэй гарлаа” гэж мэдэгдсэн.
Зарим эх сурвалжийн мэдээгээр 100 грамм, өөр хэвлэлд 150 грамм илүү байсан гэж бичжээ. Винеш хагас шигшээд ялсныхаа дараа жингээ үзээд маргааш жиндээ орж чадахгүй, балрах нь гэж ойлгоод түгшүүр зарласан гэнэ. Ингээд шөнөжингөө жингээ хасах гэж үзжээ. Жин хасах хувцас өмсөөд дээс үсэрч, үзсэн байна. Тус болсонгүй. Өглөө нь жингээр хасагдаад Винеш ухаан алдан унаж, эмнэлэгт хүргэгдсэн байна. Эмч нар хэт ядарснаас гадна шингэний архаг дутагдалд оржээ гэж оношилжээ. Түүнийг сэхээн амьдруулах тасагт ухаан оруулаад, эрчимт эмчилгээнд шилжүүлсэн гэнэ.
Энэтхэгийн шигшээ багийн эмч Диншоу Пардивала сэтгүүлчдэд “Бөхчүүд өөрийн хэвийн жингээс доод жинд барилддаг. Учир нь энэ нь давуу тал олгодог. Жин хасах үйл явц тогтсон дүрэм, журамтай. Ус ууж, хоол идэж, яаж хөлсөө гаргахыг ч тодорхой заасан байдаг. Жингээ хасах нь энерги алдаж, бие сулрахад хүргэдэг тул дараа нь бид тусгай хоолны тусламжтайгаар хүч чадлыг сэргээдэг. Олон жил ашиглагдаж байгаа арга барил. Винеш нэг өдөр гурван маш хүнд барилдаан хийсэн. Түүнд нэмэлт сэргэлт хэрэгтэй байлаа. Хагас шигшээ барилдааны дараа үзэхэд зөвшөөрөгдсөн хэмжээнээс 2.7 кг илүү жинтэй байсан. Манай баг тэр дороо ажилдаа орж, ус хоолны хэрэглээг хязгаарлан, хөлс гаргах арга хэмжээ авсан. Бид бүгдээрээ шөнөжин жинд нь оруулах гэж ажилласан. Анагаах ухааны талаас бүх боломжтой зүйлийг хийсэн. Бүр хөлс дахиж гарахгүй болоход нь хатуу арга хэмжээ авлаа. Үсийг нь тайрч, өмсгөлийнх нь илүү бүх зүйлийг хайчилж аван, нэг миллиграмм ч гэсэн хожихыг бодож байлаа. Харамсалтай нь болсонгүй. Үр дүнд нь Винеш 100 грамм илүүдэл жинтэй гарсан. Хэрэв дахиад хоёр цаг байсан бол энэ 100 граммыг хасаж чадах байсан. Тэмцээнээс хасагдсан шийдвэр гарангуут бид түүнд ус хоол өгч, дотуур тариа хийсэн. Цусны шинжилгээ ч авсан. Одоо түүний бие хэвийн байгаа. Мэдээж, 100 граммаас болж, олимпын медалиа алдсандаа сэтгэлээр унасан” гэж тайлбарлажээ.
Энэтхэгт энэ мэдээ шуугиан тарьж, ард олон шоконд орсон юм. Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Моди “Пхогат бол аваргуудын дундах аварга. Яаж харамсаж, гуниглаж байгаагаа би үгээр илэрхийж чадахгүй байна” гэсэн бол Бөхийн холбооны тэргүүн Санжай Сингх “Винеш буруугүй. Дасгалжуулагчийн буруу. Мөрдлөгө хийхийг шаардаж байна. Шигшээ багийн удирдлага, багш дасгалжуулагч, эмнэлгийн ажилтнуудыг шалгана” гэж мэдэгдлээ.
Энэтхэгийн алдарт бөх Пуния “Винеш Пхогат бол Энэтхэгийн эрслэн. Тэр олимп, дэлхийн аваргыг ялсан. Энэтхэг орон тэр чигээрээ уйлж байна” гэж хэлжээ.