Өндөг = Холестрин? Эрдэмтэд өдөрт хэдэн өндөг идвэл аюулгүй вэ гэдгийг зөвлөж байна
Бид бүгдээрээ өндөг бол уургийн эх үүсвэр, амин хүчлийн тэнцвэртэй байдлыг хангагч гэдгийг мэднэ. Гэвч өндөг холестрины хэмжээг ихэсгэдэг гэсэн янз бүрийн маргаан, яриа тасардаггүй. Өндөг үнэхээр холестриныг агуулдаг уу? Энэ асуултанд хариу олцгооё.
Эхлээд холестрин гэж юу болох, үнэхээр тийм хэрэггүй муу зүйл үү гэдгийг олж мэдье.
Бид холестрины талаар юу мэддэг вэ?
Холестриныг бидний бие янз бүрээр ашигладаг. Жишээлбэл: Эсийн мембран холестриноос бүрддэг. Цусанд орсон холестрин эр эм бэлгийн даавар, витамин Д гэх мэт хэд хэдэн амин дэмүүд, хоол боловсруулах хүчил зэргийг бүрдүүлэхэд оролцдог. Холестрин нь мэдрэлийн тогтолцоонд амин чухал үүрэгтэй. Мэдрэлийн эсийг үүсэн бий болоход оролцоод зогсохгүй тэдний үйл ажиллагааг, харилцан мэдээлэл солилцоход оролцдог. Судалгаанаас харахад холестрин дутагдах нь (өдөрт 160 мг-аас бага холестрин авдаг бол ) санах ой муудах, сэтгэл гутрах, түрэмгий зан ааштай болоход хүргэж байжээ.
Гэхдээ холестрин тийм сайн юм бол яагаад ийм нэр муутай юм вэ? Шулуухан хэлэхэд буруу судалгаа, суртал ухуулгад учир нь бий.
Яагаад холестрин буруутан болов?
Дайны үед хэрэглэх цэргийн хоолны цэсийг зохиосон АНУ-ын эрдэмтэн Анзел Киз 1950-иад оны үед нэгэн зүйлийг ажигласан байна. Хүнсний хангамж сайтай америк цэргүүд зүрх, судасны өвчлөлд илүү өртөж байсан бол дайны үеэс хойш хүнсний хангамж муутай амьдарч буй энгийн иргэдийн дунд зүрх судасны өвчлөл бараг байхгүй байжээ. Киз судалгаагаа үргэлжлүүлэн үүний шалтгаан нь өөх тосоор баялаг цэргийн хоол гэдгийг тогтоож судалгаагаар баталсан байна. Түүний энэ судалгаа бусад судлаачдын ширүүн эсэргүүцэлтэй тулгарч ширүүн маргаан, хэлэлцүүлэг өрнөж байжээ. Харин Киз цэрэг армийн хоол хүнсийг тодорхойлдог гол хүн байсан тул засгийн газар, хэвлэл мэдээлэл түүний үгийг зөв гэж үзэн түгээж эхэлсэн байна.
Улмаар 1977 онд Кизийн судалгаан дээр тулгуурлан АНУ-ын Хүнс тэжээлийн холбоо эрүүл хоололтын цэсийг батлан гаргав. Цэсэнд өөх тостой хүнс бага хэрэглэх, нүүрс ус ихтэй хүнс, үр тариа ихээр хэрэглэхийг зөвлөсөн байна. Улмаар АНУ-ын Хөдөө Аж Ахуйн Яам хүний өдөрт авах холестрины хэмжээг 300 мг-аар тогтоожээ. Энэ нь тийм ч хангалттай хэмжээ биш юм. Жишээ нь хоёр өндөг 374 мг холестрин агуулдаг.
Үүний үр дүнд хүмүүс өндөг, цөцгий идэхээ больж тослоггүй сүү, транс тостой (маргарин) жигнэмэг, тосгүйжүүлсэн төмсний чипс хэрэглэх болжээ. Хэдэн зууны турш хэрэглэж дадсан хүнсээ үйлдвэрийн аргаар их хэмжээгээр үйлдвэрлэсэн хүнсээр сольсон байна. Хэдий хоолноосоо өөх тосын бүрэн хассан боловч таргалалт, зүрх судасны өвчлөл улам нэмэгдсээр байв. Яагаад ингэж эсрэгээр эргэв? Зүрх судасны өвчин, таргалалтын гол шалтгаан нь өөх тос биш чихэр, нүүрс уснаас болж байгааг эцэст нь тогтоожээ.
Сайн тос
Эрдэмтэд юун дээр алдав?
Азаар сүүлийн жилүүдэд бидний өөх тос, холестрины талаар бодол өөрчлөгдөж эхлээд байна. Сүүлийн үеийн судалгаагаар чихэр, нүүрс ус нь стресс, зан аашийн өөрчлөлт, таргалалт, зүрх судасны өвчлөлийн гол шалтгаан гэдгийг баталсан.
Өөр нэг чухал нээлт хийгдсэн нь: Хүний бие хэрэгцээтэй холестрины 80%-ийг өөрөө үүсгэж үлдсэн 20%-ийг хоол тэжээлээс авдаг. Хэрвээ хоолноос их хэмжээний холестрин орж ирвэл бие үүсгэх холестрины хэмжээгээ бууруулдаг, хоолноос ирэх холестрин багасвал үүсгэх холестриноо нэмэх замаар тэнцвэрийг хангадаг гэдгийг саяхан олж нээжээ.
Олон судалгаагаар хүүхэд, насанд хүрсэн хүн ялгаагүй өдөрт 3 өндөг идэх (7 хоногт 20 өндөг) нь холестрины хэмжээ нэмэгдүүлдэггүй ялангуяа ханаагүй холестрины (LDL) хэмжээг огт өөрчилдөггүйг батлагдсан байна. Судалгаанд оролцогчдын 30 хувьд нь бага зэргийн холестрины хэмжээ нэмэгдэх байдал ажиглагдсан байна. Үүнтэй төстэй нэгэн судалгаагаар тахианы өндөг идэх нь сайн холестрины (HDL) хэмжээг нэмэгдүүлж байжээ.
Холестрины талаархи энэхүү түүх нь эрүүл байхын гол үндэс нь тэнцвэртэй хооллох гэдгийг баталсан нэг нотолгоо юм. Хүнсээ аль болох байгалийн гаралтай, тэнцвэртэй байлгах чухал юм. Өөрөөр хэлбэл юм юм хэрэглэ. Таны бие юу идэхийг хүсч байна түүнийг нь өг!!!
Баян өндөгний үйлдвэрийн зөвлөмжөөс...
Эхлээд холестрин гэж юу болох, үнэхээр тийм хэрэггүй муу зүйл үү гэдгийг олж мэдье.
Бид холестрины талаар юу мэддэг вэ?
Холестриныг бидний бие янз бүрээр ашигладаг. Жишээлбэл: Эсийн мембран холестриноос бүрддэг. Цусанд орсон холестрин эр эм бэлгийн даавар, витамин Д гэх мэт хэд хэдэн амин дэмүүд, хоол боловсруулах хүчил зэргийг бүрдүүлэхэд оролцдог. Холестрин нь мэдрэлийн тогтолцоонд амин чухал үүрэгтэй. Мэдрэлийн эсийг үүсэн бий болоход оролцоод зогсохгүй тэдний үйл ажиллагааг, харилцан мэдээлэл солилцоход оролцдог. Судалгаанаас харахад холестрин дутагдах нь (өдөрт 160 мг-аас бага холестрин авдаг бол ) санах ой муудах, сэтгэл гутрах, түрэмгий зан ааштай болоход хүргэж байжээ.
Гэхдээ холестрин тийм сайн юм бол яагаад ийм нэр муутай юм вэ? Шулуухан хэлэхэд буруу судалгаа, суртал ухуулгад учир нь бий.
Яагаад холестрин буруутан болов?
Дайны үед хэрэглэх цэргийн хоолны цэсийг зохиосон АНУ-ын эрдэмтэн Анзел Киз 1950-иад оны үед нэгэн зүйлийг ажигласан байна. Хүнсний хангамж сайтай америк цэргүүд зүрх, судасны өвчлөлд илүү өртөж байсан бол дайны үеэс хойш хүнсний хангамж муутай амьдарч буй энгийн иргэдийн дунд зүрх судасны өвчлөл бараг байхгүй байжээ. Киз судалгаагаа үргэлжлүүлэн үүний шалтгаан нь өөх тосоор баялаг цэргийн хоол гэдгийг тогтоож судалгаагаар баталсан байна. Түүний энэ судалгаа бусад судлаачдын ширүүн эсэргүүцэлтэй тулгарч ширүүн маргаан, хэлэлцүүлэг өрнөж байжээ. Харин Киз цэрэг армийн хоол хүнсийг тодорхойлдог гол хүн байсан тул засгийн газар, хэвлэл мэдээлэл түүний үгийг зөв гэж үзэн түгээж эхэлсэн байна.
Улмаар 1977 онд Кизийн судалгаан дээр тулгуурлан АНУ-ын Хүнс тэжээлийн холбоо эрүүл хоололтын цэсийг батлан гаргав. Цэсэнд өөх тостой хүнс бага хэрэглэх, нүүрс ус ихтэй хүнс, үр тариа ихээр хэрэглэхийг зөвлөсөн байна. Улмаар АНУ-ын Хөдөө Аж Ахуйн Яам хүний өдөрт авах холестрины хэмжээг 300 мг-аар тогтоожээ. Энэ нь тийм ч хангалттай хэмжээ биш юм. Жишээ нь хоёр өндөг 374 мг холестрин агуулдаг.
Үүний үр дүнд хүмүүс өндөг, цөцгий идэхээ больж тослоггүй сүү, транс тостой (маргарин) жигнэмэг, тосгүйжүүлсэн төмсний чипс хэрэглэх болжээ. Хэдэн зууны турш хэрэглэж дадсан хүнсээ үйлдвэрийн аргаар их хэмжээгээр үйлдвэрлэсэн хүнсээр сольсон байна. Хэдий хоолноосоо өөх тосын бүрэн хассан боловч таргалалт, зүрх судасны өвчлөл улам нэмэгдсээр байв. Яагаад ингэж эсрэгээр эргэв? Зүрх судасны өвчин, таргалалтын гол шалтгаан нь өөх тос биш чихэр, нүүрс уснаас болж байгааг эцэст нь тогтоожээ.
1961 ОН
Тime сэтгүүл Анзел Кизийн судалгааг нийтлэв. 1984 ОН
Холестрин. Муу мэдээ 1999 ОН
Хлострин.Сайн тос
2014 ОН
Цөцгийн тос ид.Эрдэмтэд юун дээр алдав?
Азаар сүүлийн жилүүдэд бидний өөх тос, холестрины талаар бодол өөрчлөгдөж эхлээд байна. Сүүлийн үеийн судалгаагаар чихэр, нүүрс ус нь стресс, зан аашийн өөрчлөлт, таргалалт, зүрх судасны өвчлөлийн гол шалтгаан гэдгийг баталсан.
Өөр нэг чухал нээлт хийгдсэн нь: Хүний бие хэрэгцээтэй холестрины 80%-ийг өөрөө үүсгэж үлдсэн 20%-ийг хоол тэжээлээс авдаг. Хэрвээ хоолноос их хэмжээний холестрин орж ирвэл бие үүсгэх холестрины хэмжээгээ бууруулдаг, хоолноос ирэх холестрин багасвал үүсгэх холестриноо нэмэх замаар тэнцвэрийг хангадаг гэдгийг саяхан олж нээжээ.
Олон судалгаагаар хүүхэд, насанд хүрсэн хүн ялгаагүй өдөрт 3 өндөг идэх (7 хоногт 20 өндөг) нь холестрины хэмжээ нэмэгдүүлдэггүй ялангуяа ханаагүй холестрины (LDL) хэмжээг огт өөрчилдөггүйг батлагдсан байна. Судалгаанд оролцогчдын 30 хувьд нь бага зэргийн холестрины хэмжээ нэмэгдэх байдал ажиглагдсан байна. Үүнтэй төстэй нэгэн судалгаагаар тахианы өндөг идэх нь сайн холестрины (HDL) хэмжээг нэмэгдүүлж байжээ.
Холестрины талаархи энэхүү түүх нь эрүүл байхын гол үндэс нь тэнцвэртэй хооллох гэдгийг баталсан нэг нотолгоо юм. Хүнсээ аль болох байгалийн гаралтай, тэнцвэртэй байлгах чухал юм. Өөрөөр хэлбэл юм юм хэрэглэ. Таны бие юу идэхийг хүсч байна түүнийг нь өг!!!
Баян өндөгний үйлдвэрийн зөвлөмжөөс...
Сурталчилгаа
Турк улсад Олон улсын гэрэл зурагчдын чуулган болж байна
26/04/2024, 17:51
УДБЭТ-ынхан “Дурлалын ундаа” хошин дуурийг анх удаа тайзнаа тоглоно
24/04/2024, 09:14
Энэтхэгт үйлдвэрлэсэн хоол амтлагчуудад хорт бодис байгаа эсэхийг шалгана
24/04/2024, 09:09
СҮХБААТАР: Нохойн идүүр буюу хишгийн сав
24/04/2024, 09:07
ДОРНОГОВЬ: Мал шинэ ногоо идэж эхэллээ
24/04/2024, 09:04
Манай эрдэмтэн судлаачид олон улсын эрдэм шинжилгээний бүтээлийн санд 8000 гаруй бүтээл хэвлүүлжээ
24/04/2024, 08:58
Өнөөдөр болох үйл явдлууд
24/04/2024, 08:56
ПАРИС 2024: Гавьяат тамирчин П.Орхон олимпод оролцох эрхээ авлаа
22/04/2024, 18:10
СҮХБААТАР: Дугуйн фестиваль-2024
22/04/2024, 17:23
Хүүхэд, залуучуудын театрыг энэ сарын 25-ны өдөр албан ёсоор нээнэ
22/04/2024, 17:19
Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг АНДЭЗНК-ын 80 дугаар чуулганы даргаар сонгогдов
22/04/2024, 17:18
“Амгалан” дулааны станцын суурилагдсан хүчин чадлыг 116 МВт-аар өргөтгөлөө
22/04/2024, 17:17
Улаанбаатар хотноо олон улсын бүжигчдийн тэмцээн болно
22/04/2024, 17:15
Х.Нямбаатар: Нийслэл дахиж өмчөө завшуулж, үнэгүйдүүлэхгүй
22/04/2024, 17:14
Франц Беккенбауэрийн хүрэл хөшөөг босгоно
22/04/2024, 13:59
БАЯН-ӨЛГИЙ: Ирэх өдрүүдэд салхины хурд секундэд 24 метр хүрч шуурна
22/04/2024, 13:55
Олон улсын эх дэлхийн өдөр тохиож байна
22/04/2024, 13:04
ОРХОН:Монгол хоол үйлдвэрлэгчдийн анхдугаар тэмцээн болж байна
19/04/2024, 17:15
Энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг өргөн мэдүүлэв
17/04/2024, 14:40
Бие даан нэр дэвшигчид мөрийн хөтөлбөрөө энэ сарын 22-24-нд аудитын байгууллагад хүргүүлнэ
17/04/2024, 14:38
ГОВЬ-АЛТАЙ: Идэвхтэн байгаль хамгаалагчид ус хуримтлуулах цөөрөм байгуулжээ
17/04/2024, 14:37
ХӨВСГӨЛ: Ноолуур нэг килограмм нь 165 мянган төгрөгийн үнэтэй байна
17/04/2024, 14:35
Банкууд олон нийтээс татсан хөрөнгийн зарцуулалтаа тайлагнав
15/04/2024, 20:01
"AI сэтгүүл зүйг нөхөж чадах ч сэтгүүлчдийг орлож чадахгүй"
15/04/2024, 19:39
"Алтайн хүдэр"-ийн эзэн Р.Базарааг баривчиллаa
15/04/2024, 19:34
“Аялал жуулчлалын үндэсний чуулган”-ыг Төрийн ордонд зохион байгуулав
15/04/2024, 19:26
Хянан шалгах түр хорооны даргаар УИХ-ын гишүүн Ц.Цэрэнпунцагийг сонгов
15/04/2024, 19:24
Л.Балхжав: Эх хүн гэдэг зүрхэнд мөнхөд орших эх орон юм
15/04/2024, 19:23
"Урлахуй, шүтэхүй, гэгээрэхүй" үзэсгэлэнд шүтээн зургийн дахин давтагдашгүй, үзмэрүүдийг дэлгэжээ
15/04/2024, 19:21
Өнөөдөр “Алтан цом”-ын хасагдах шатны барилдаан эхэлнэ
15/04/2024, 14:02
Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар
22/05/2019, 14:51
????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????
19/09/2018, 11:38
26/09/2018, 10:41
9/10/2018, 12:01
АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө
14/08/2019, 15:22
?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????
21/09/2018, 13:45
Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв
25/03/2019, 09:25
"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"
22/04/2019, 15:55
Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр
21/02/2019, 10:18
Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа
30/08/2019, 12:46
Бэлтгэл хошууч генерал Б.Баярмагнай: Медальон дурсгах нь цэргийн салбарт ихээхэн хөгжсөн соёл
15/03/2019, 12:37
.jpg)
???? ?????????? ?????
3/01/2019, 19:25
Гамшиг осол тохиолдсон үед Ард иргэдийн ирэх “Түр Цугаларах Талбай”-д
25/04/2019, 16:13
ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ
17/04/2019, 12:19
Миний харсан Энэтхэгчүүд
13/03/2019, 09:42
“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо
17/12/2019, 14:42
Монгол, Их Британи улсын далбаатай галт тэрэг аялалд гарав
19/02/2019, 15:55
Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ
30/08/2019, 13:22
Хоккайдо: Монголын өсвөрийн гэрэл зурагчид тэргүүллээ
8/08/2019, 16:13
Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....
27/02/2019, 17:25
АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө
14/08/2019, 15:22
Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....
27/02/2019, 17:25
????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????
19/09/2018, 11:38
9/10/2018, 12:01
Миний харсан Энэтхэгчүүд
13/03/2019, 09:42
Үндэсний сэтгүүл зүй үүсэж хөгжсөний 106 жилийн ойн баярын өдөр
6/03/2019, 17:04
Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ
30/08/2019, 13:22
Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар
22/05/2019, 14:51
Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв
25/03/2019, 09:25
“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо
17/12/2019, 14:42
26/09/2018, 10:41
"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"
22/04/2019, 15:55
???? ?????????? ?????
3/01/2019, 19:25
Уяачдад Монгол Улсын цол хүртээв
3/02/2019, 14:32
Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр
21/02/2019, 10:18
?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????
21/09/2018, 13:45
Б.Баярсайхан: Байгууллагууд дэргэдээ цэцэрлэг байгуулахад төр хувьсах зардлыг нь даана
12/08/2019, 19:11
Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа
30/08/2019, 12:46
Өсвөрийн шатарчдын улсын аварга багаар Хэнтий аймаг шалгарлаа
6/03/2019, 11:03
ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ
17/04/2019, 12:19
3 сэтгэгдэл