iNet.mn дагах

Б.Мягмарсүрэн: Өлзийт хорооллыг монгол адууг дуусгадаг газар гэж би нэрлээд байгаа

Баянхонгор аймгийн уугуул аймгийн алдарт уяач, 6 дахь үеийн уран дархан, өндөр настан Б.Мягмарсүрэнтэй хурдан морины өнөөгийн дүр төрх, уламжлалт уяаны арга барил, угшил удам, үржлийн талаар халуун яриа өрнүүллээ.

-Монгол адууны үүлдэр угсааг сайжруулна хэмээн харийн үүлдрийн адуу хилийн чанадаас авчрах болсон. Үүнийг та хэрхэн үздэг вэ?  
-Монгол адууны үржлээр оролдох тийм ч сайн үйлс биш. Харин тэр харийн адуугаа тусад нь, морин тойруулгаа байгуулаад уралдуулж болно шүү дээ. Энэ асуудалд цэвэр монгол адуугаа авч үлдэх төр засгийн цогц бодлого үгүйлэгдэж байна. 
-Сүүлийн жилүүдэд өвөл, хаврын морины уралдааныг газар бүрт зохион байгуулж байна. Ер нь ийм уламжлал манайд байв уу?
-Өвөл өргөн хэмжээнд морины уралдаан зохион байгуулах нь тун зохисгүй. Харин монголчууд Цагаан сараар залуус унаж яваа мориороо л 10-20-иулаа багахан бооцоотой уралддаг уламжлал байсан. Морины уралдаан гээд байгаа болохоос уг нь энэ бол яг нарийндаа өв соёл шүү дээ. За бас, уядаг морио онгойлгодог нэг арга гэж болно. Энэ мэтээр монгол хүний бахархал, зан заншил, сэтгэлгээнд нь байдаг үнэт зүйл юм. Ер нь зургадугаар сарын 20 хүртэл, үржлийн үед нь азаргыг уяна гэдэг маш буруу. Сайн адууны генийн сан, удмыг нь авч үлдэх л чухал. Даага бас уралдуулаад байна. Төл амьтан хар чөмөгтэй байхад чөмгийг нь суулгахгүй уралдуулаад байж болохгүй л дээ. Бид нэг юманд анхаарах ёстой. Шинэчлэх ёстой гээд байдаг, шинэчлэх юм байна, бас шинэчлэхгүй ч юм байна л даа.
Уралдаан гэхээс илүүтэй, Монголын уламжлалт өв соёл, зан үйл хэмээх эрхэм зүйл оршиж байдаг. Уралдаан бол нэг өдрийн л бахархал, наадам шүү дээ. Монгол хүний төрөлх чанар гэж юм бий. Би одоо 70 нас хол давсан боловч, ямар ч хүний адууг нэг харсан байхад л, хойтон жил нь тухайн адуу цуваад явж өнгөрөхөд, аа тэгээд алхаж явсан тийм адуу байна гээд л эргээд санаж чадна. Магадгүй, би хойтон жил хүнийг нь танихгүй байж болно, харин адууг нь хараад, яг тэгээд алхаж явсан тэр адуу байна гээд таних жишээтэй. Тэгэхээр энэ бол монгол хүний цусанд нь оршиж байгаа хэрэг юм. Өө, тэдний адуу байна гээд азаргаа сольсон байх нь хамаагүй, тамгаар нь шууд л таньж мэддэг.

Өнөө үед энэ сайхан өв соёл ихээхэн алдагдаад байна уу даа?
Өнөөдөр малчдын зан заншил их өөрчлөгдөж, эд мөнгөнд ач холбогдол өгч, явцуу ашиг сонирхлоо өв уламжлалынхаа өмнө тавиад байна уу гэж их эмзэглэдэг. Монгол адуунд дээд хурд нь хэд байх нь огт хамаагүй, монгол адуу л уралдаж байх ёстой. Харин чанаржуулна гэдэг өөр асуудал. Гаднаас авчирч байгаа адуугаа, монгол адуутайгаа хольж байхаар тусад нь үржүүлээд морин тойруулгаа бариад олон улсын жишгээр тэр зэрэглэлийг нь тогтоогоод, дээд зэрэглэлийн таван морь, дунд зэрэглэлийн таван морь гэх зэргээр бооцоо тавиад уралдуулж яагаад болохгүй гэж. Энэ бол морин уралдааны спорт юм. Ер нь эцсийн эцэст аавынхаа мориор оролдож болохгүй л дээ. Аавынх нь хонь хариулдаг морь шүү дээ, өвлийн хүйтэнд ч эмээллээд уначихдаг. Аавыгаа явуулаад байгаа хэрэг л дээ. Хүн, хүн болж чадаагүйд хамаг учир байна. Энэ хэдэн уяачид чинь бусдаас өөр гэж боддог. Яагаад гэвэл, малтай харьцаад, малын дотоод ертөнцийг маш нарийн мэдэрч чаддаг. За яаж байна гээд ааваас асуухад, аав гэрээсээ нөмгөн гарч ирээд уяж буй мориныхоо нүд, бие, үсийг нь хараад л "Ээ дээ миний хүү, одоо уяа нь ихдэж байгаа бололтой" гэж хэлчихээд ороход л тэр бүхнийг нь судалсан хүний шинж шүү дээ. Тэгэхээр залуучууддаа захих зүйл бол, "Өтөл насанд хаях юм их бий, гэвч авах юм бүр их бий. Үндсэн оюуныхаа өв соёлыг өөрчлөх гэж бүү оролд, эхлээд өөрөө хүн бол" гэж хойч үедээ захиж хэлэх байна. ЕБС-ийн хүүхдийн хичээлийн сургалтын хөтөлбөрт эн тэргүүнд их олон мэдээллийг өгөөд байх нь хэр оновчтой вэ? Үнэн хэрэгтээ эхлээд тэдэнд хүн болох ухааныг л зааж сургах ёстой гэж би хувьдаа боддог юм. Яагаад вэ гэхээр, мөнгө, эрх мэдэл хараад нөхрөө худалдаж чадах хүн бол “Хүн” болж чадаагүйн л шинж юм. Би ийм зүйлийг хараад их эмзэглэдэг. “Хүн байна” гэдэг өөрөө ямар ч мэргэжил, боловсрол, ур чадвараас илүү эрхэм, үнэт зүйл гэдгийг өнөөдөр бид мартах учиргүй.
-Гийнгооны аялгуу төгс бус, ая дан нь сулбагар боллоо гэх шүүмжлэл гарах юм?
-Одоо манай баруун аймгийн гийнгоо бараг сонсогдохоо больсон. Бидний үеийн гийнгоолох ая дан, өв соёл их ондоо болжээ. Манай хүргэн ах 80 нэлээд гарсан хөгшин бий. Тэр хүнээр гийнгоо аялуулж бичлэг хийж аваасай гэж бодогддог юм. Харин өнөөдөр 3000 гаруй хүн амтай сумаас ганц л хүн зүй ёсоор нь, гийнгоолж байх жишээтэй болжээ. Үүнээс харахад үндэсний өв соёл цаг хугацаа өнгөрөх тусам улам л мартагдаад байх юм даа.


-Хурдан морь унах хүүхдийн насны талаар нэлээд маргаан гарч байгаа. Энэ талаар таны байр суурийг сонсоё, та ч их багаасаа морь унасан байх даа?
-Бодоод байх нь ээ, би бол 6 настайдаа хонь хариулж эхлээд л морь унаж сурсан байгаа юм. Тэр үед би анх нэг өвөл явган хонь хариулсан. Дараа жилээс нь тэмээ унаж сураад л, түүнээс хойш морь унаж уралдах, морь сунгах гээд л бүх ажлыг сурч эхэлсэн. Тэгэхээр дээр үеийн морь, мал ахуйн талаар одоо яривал үлгэр шиг юм даа. Ер нь л дэндүү чанга байсан гэж болно. Би мориноос ямар шалтгаанаар ойчсон нь хамаагүй, харин мориноос ойчсон гэдэг шалтгаанаар зэмлэл хүртдэг байв. Тэр үед би морин дээрээ өөрөө мордож чадахгүй настай байлаа шүү дээ. Ер нь морь харуулдаж л ойчно, хүүхдийн дээрээс унана гэж байдаггүй. Ойчсон тэр үед нь буцаад мордож чадахгүй учраас морио босохоос нь өмнө үсэрч очиж морддог байсан. Одооны хүүхдүүд ойчвол тэндээ л хэвтчихнэ. Тэгэхээр энд жаахан өөр зүйлс харагдаад байгаа юм шүү дээ.
-Энэ нь өнөөгийн хүүхдүүд таны үеийнхнээс өөр байна гэсэн үг үү?
-Одооны хүүхдүүдийн идэж, хэрэглэж байгаа зүйлс, байгаль орчны доройтол зэргээс шалтгаалаад хүний яс чанар муудаж байгаа тал бий л байх. Хамгийн гол нь “Хүн” байхын утга учрыг багаасаа эзэмших явдал чухал байна. Одооны 20 нас хүрсэн хүүхдүүдэд энэ талаар хэд ч хэлээд нэмэргүй. Тиймээс 2-4 настайгаас нь өвөг дээдэс, аав, ээж нь ямар их өв соёлтой эрхэм хүн гэдгийг нь ухааруулж, зааж сургах ёстой. “Зөв монгол хүн” байх тухай, эцэг эхээ, ерөөсөө хүнийг хайрлах тухай багаас нь зааж, хүмүүжүүлж өөрийнх нь оюуны өмч болгон суулгах хэрэгтэй. Энэ бүхнийг манай төр засаг бодлогоор хийх ёстой ажил гэж боддог.
-Та монгол адууны онцлог, шинж чанарын талаар юу хэлэх вэ?
-Монгол адууны талаар товчхон ярихад, монгол адуу бол маш их онцлогтой. Өөрөөр хэлбэл, хаана ч очсон өөрийн эх нутгаа зорин гүйдэг, өнгөтөөр зүүдэлдэг, эзнээ таньдаг энэ бүхэн үнэхээр гайхамшигтай. Би 35 нас хүрсэн зээрд хүлэг морьтой байсан бөгөөд надаас өөр хүн ойртвол булгина. Бас саяхан Сүхбаатараас авчирсан хүрэн морь байгаа. Тэр бол  хэнийг ч ойртуулахгүй, харин намайг очиход яах ч үгүй, тийм л ухаантай. Энэ бол агуу чанар. Монгол адуу үржил селекцид орохдоо хүүхнээ хураахгүй, эхийгээ хураахгүй. Одоо харин хараад байхад юу ч хамаагүй очоод мордчихдог болж, энэ бол үнэхээр эмгэнэл. Үүнд юу нөлөөлөв, яагаад ийм болоод байгааг олж мэдэх хэрэгтэй юм. Би бол жирийн уяач дархан хүн болохоор хааяа нэг хэрэг гарахаар л хэдэн хүүхдүүд дуудаж ярихаас биш, өөрөө дарханы ажлаа хийгээд, морио уяад л байж байна даа.
-Та өөрийн хурдан хүлгүүдийнхээ амжилтаас дурдана уу?
- Дорнодын Чойбалсан сумаас аваачсан даага, одоо морь болчихсон адуу өнгөрсөн жил айргийн таваар давхисан, мөн Булганаас дамжиж ирсэн хүрэн үрээ аман хүзүүдсэн, бас нэг цоохор үрээ гуравлаад Баянхонгорын бүсийн наадамд ингэж миний гурван адуу айрагдсан. Баг бүсийн наадамд бол, хамгийн сүүлд Баацагаанд болсон наадамд нэг соёолон түрүүлж нэг мотоцикль авч байлаа. Энд тэнд явж байгаад харахад, монгол наадам, морин уралдаанаа зүй ёсоор нь хийж чадахаа больсон байна. Жишээ нь, би Говь-Алтай аймгийн Дэлгэр суманд очиж  уралдаад тэнд баараггүй түрүүлээд, зарлагдчихаад байсан ч, хамгийн сүүлд нь цолонд ороход адуу тань газар гишгээгүй байна гэж оношилж байна билээ. Үүнээс дүгнээд хэлэхэд, хүн болж чадаагүй, наадаж сураагүй байдал илт харагдах болжээ. Бидний хамгийн эрхэм зүйл бол хүн байхад оршдог юм байна.
-Ер нь монгол адууны угшлыг сайжруулна хэмээн эрлийзжүүлэхэд ямар муу тал гарч байна вэ ?
-Монгол адуу бол эрлийз адуунаас тусдаа л уралдах ёстой. Залуучууд энэ гадны үүлдрийн адуугаа тусад нь уралдуулж морин спортоо дэлхийн түвшинд гаргах нь зөв. Адуу үржүүлгийн хувьд зоо-мал эмнэлгийн хяналт дор явуулах ёстой, үгүй бол мутац үүсэх, өвчин эмгэг гарах нөхцөл бүрдэнэ. Өнөөдөр хамгийн наад захын жишээ бол, Сүхбаатар, Хэнтий аймагт адууны өвчин гарлаа л гээд байгаа. Монгол адуунд ям гэх мэт хэдхэн өвчин байдаг, өөр олон өвчин байхгүй дээ. Шүлхий тусахгүй. Чойбалсангийн Баянтүмэнгээс Дэлгэрсайхан гэж хүнээс авсан монгол адуу маань хурдтай байгаа. Би чинь адууныхаа угшлыг сайжруулахын төлөө л яваа хүн. Манай баруун аймгаар бол адууны хурд асар их муудсан байна. Яагаад муудсан гээд харахаар, манай баруун нутгаар зуд их болдог. Хурдан адууны арьс нь нимгэн, тархай үстэй, хөлс их гадагшлуулдаг учраас шар усны нүх нь олон бүдүүн нүхтэй, чөмөгний яс нь нимгэн, доторх чөмөг нь бүдүүн гээд асар их юм бий. Хүйтэнд тэсвэр муутай болохоор нөгөө хониныхоо мориноос урьтаж үхэх нь элбэг. Ялангуяа, бага насандаа их эмзэг шүү.


-Морины эзэн, уяач хоёрт адилхан цол өгөөд байгааг хамгийн их шүүмжилж ярих боллоо. Энэ талаарх таны байр суурийг дуулмаар байна?
-Ээ дээ юу гэхэв. Уяач хүний хөдөлмөр, зүтгэл гэдэг үнэхээр их шүү. Би энэ тухай байнга ярьдаг. Адууг сайжруулаад байгаа хүн болон адууг мөнгөтэй хүн худалдаад авч байгааг бол адууны зүтгэлтэн гэх ч юм уу өөр цол хэргэм өгч байх учиртай. Уяач хүний цол уяачид л байх ёстой. Жишээ  нь, сэтгүүлч хүн “Сайн малчин”-ы цол авч болох уу. Та нарт чинь “Ган үзэг” гэх мэт мэргэжлийн онцлогтой сайхан шагнал байдаг биз дээ. Энэ бол нөгөө хүн байхын утга учир бөгөөд тэднийг хүн болж чадаагүйг л харуулж байна. Тэд ичихгүй яаж зүүж чадаж байна аа. Би бол ичнэ. Төр намайг “Алтан гадас” одонгоор шагнасан. Энэ бол миний 50 гаруй жилийн хөдөлмөрийг үнэлсэн хэрэг болохоор би хязгааргүй баярладаг. Адууны судалгаагаар хийсэн ажилд минь ХАА-н тэргүүний ажилтан цол өгсөнд би бас л баярладаг. Яагаад гэвэл, хөдөлмөр, туршлагыг минь үнэлсэн хэрэг. Харин зүгээр байж байгаад л цол хүртэнэ гэдэг бол, хүн болж чадаагүйн илрэл юм даа.
-Та өөрийн хурдан буянуудаа унуулах хүүхдийг яаж сонгож, сургадаг бол?
-Хурдан морь унуулах хүүхдийг их балчир наснаас сургах нь зүйтэй гэж үздэг. Би нэг жил хоёр хүүхэд сургаж байлаа. Тэр жилийн уяа бол байхгүй, хүүхэд сургах ажилтай зууралдаад л өнгөрсөн. Хүүхэд, нас нь том байх тусмаа биеэ бариад байдаг. Тэгээд нэг л хөдөлбөл ойчдог. Харин жаахан хүүхэд бол биеэ сул тавьж орхидог болохоор дэргэд нь дагуулж давхиад л хоёр өдөрт л сурчихдаг. Яг өөрөө цуг хөтөлж яваад жолоог нь бариулаад, "За миний хүү, жолоогоо тийш нь дар, цуг дар, салгаж татахгүй" гээд л заагаад өгөхөд дороо л морь унаад сурдаг. Харин өнөөдөр хүүхэд яагаад мориноос унаж бэртээд байгааг би 2 талын хүчин зүйл нөлөөлж байна гэж үздэг. Монгол хүний амны бэлгэ гэж агуу юм байдаг. Хүүхдээ, ойчно, ойчно гээд байхаар хүүхэд ойчихоос аргагүй. Хоёрт, хүүхдийг багаас нь морь унах сэтгэл зүйг нь төлөвшүүлэхгүй, морийг өөрийн болгож чадахгүй байгаатай шууд холбоотой гэж үздэг. Энэ бол миний л бодол, дүгнэлт юм даа.
-Ер нь таны морийг уная гэсэн нутгийн хүүхдүүд байна биз?
-Миний хамаатан ч биш Галаа гэж хүү бий. Тэр 5-6-хан наснаасаа л хурдан морь унасан. Одоо 15, 16 нас хүрээд байгаа ч миний дэргэд, адуун дээр л байна. Тэгэхээр энэ өвгөнтэй хамт байхад, үгүй дээ л архи уухгүй, тамхи татахгүй, сонирхолтой зүйлээ хийж болно гэсэн  хүсэлдээ хөтлөгдөж тэр хүү надаас салахгүй байна гэж боддог. Аав, ээжийнх нь болон ард олны “Өвгөнд” итгэсэн үнэлгээ юм даа. Тиймээс надад бас өндөр хариуцлага, итгэл ирж байгаа хэрэг шүү дээ. 
-Хурдан морь унах хүүхэд хөнгөн жинтэй байх ёстой гэдэгт та юу хэлэх бол?
-Хурдны морь хэрхэн давхих нь, угаасаа унаж байгаа хүүхдийн жингээсээ их хамаардаг. Одооны морьдын жин, төрх байдлыг харахад урьд үеэсээ тэвчээргүй болжээ. Яагаад гэвэл, том хүн унахаа больсон. Би алаг мориндоо хааяа морддог. Би унаад жин дарж юу шалих билээ. Түүнийг хонинд унахгүй байгаа болохоор жаргалтай л явна даа. Өнөө жил тэжээхгүй гээд тавьчихсан. Хавар тэжээлийн хорыг нь гаргаж, яг ногооны цагаар буюу элэгний үйл ажиллагаа солигдож байдаг 5, 6 дугаар сард жижиг адуу, азарга уядаггүй. Яг энэ үед үржил явагддаг учраас сайн төл авах хэрэгтэй биз дээ. Энэ талаар өнөөгийн залуу уяачдад өргөн хүрээнд сургалт, дадал эзэмшүүлэх хэрэгтэй юм болов уу гэж боддог.

-Та энэ асуудлыг хөндсөн ном, гарын авлага гаргах бодол байна уу?
-Би адууны хатгуурын талаар гарын авлага гаргая гэсэн бодолтой явдаг. Харин би зургаан үе дамжсан дархан хүн. Бичгийн боловсрол маруухан, дээр нь нас өндөр болохоор асуудал байна аа. Гэхдээ энэ тухай зайлшгүй хэлэх шаардлагатай байгаа. Би тэр Өлзийт хорооллыг Монголын сайн адууг авчирч дуусгадаг газар гэж нэрлээд байгаа. Яагаад гэвэл, нутаг нутгийн сайхан адууг энд бүгдийг нь хөлгүй болгож байна. Монгол хүн адуугаа хэзээ ч хөлгүй болгож байгаагүй. Үүнийг эртнээсээ ихэд цээрлэдэг. Голхион цохисон адууг чинь юу ч гэдэг юм, хааяа нэг адууны шөрмөс задарна л даа. Тэгээд ямар ч судалгаагүй есөн шидийн юм хэлж, янз янзын арга хэрэглэж байна. Би иж бүрэн хатгуур хийхээр төмрийг нь боловсруулаад 3-4 жил болж байгаа. Бүх төрлийн хатгуурыг хайрцаг савтай нь хийгээд, гарын авлагын хамт хадгалж, хамгаалаад явах хүнд хүлээлгэж өгөх бодол бий. Одоо нас дээр гарч байгаа болохоор үүнийг даруй дуусгах бодолтой л явна.
-Өнөөгийн уяачдын яриад байдаг гол сэдэв хурдан удам, угшлын адуу төрүүлэх тухай байдаг?
-Ер нь, хурдан морь олон дахин төрдөггүй байхгүй юу. Монголын морин спорт уяачдын холбоо /ММСУХ/-ны YII Их хурлын үеэр Тод манлай уяач Д.Даваахүүтэй би нэг ширээнд суулаа. Тэр надаас дүү боловч хурдан морины өндөрлөгийн дээд цэгт нь хүрчихсэн хүн. Би түүнээс, "За өөрөө, өвгөний хүрэн азарганаас эхлээд л олон уяа тань таарч олон түрүү магнай, айрагдуулсан хүн. Ийм адууг үржил хийгээд олдоггүй болов уу. Би 40-өөд жил адуу судлачихаад, олон жил  хурдлах хурдан буян зөвхөн нэг л төрдөг юм байна гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн" гэхэд, яг тийм л гэж байна билээ.
-ММСУХ-ны YII Их хурлаас гарсан сэрвээний өндрөөр уралдуулна гэх зэрэг олон шийдвэрийг уяачид эсэргүүцээд байгаа?
Би энэ их хурлыг маргаангүй аятайхан болох байх гэж бодож зорьж ирсэн. Харин 80 шахсан насандаа монгол адууг булшлах эх үүсвэрийг би өөрөө тавилцсандаа их харуусч байна гэж хэлэхээс өөр хэлэх үг байсангүй дээ. За тэгээд, сэтгүүлч та бүхний хар цагааныг дэнслэх үйлсдээ үзэг нь хурц байх болтугай гэж ерөөе дөө.скачать dle 12.0
808 Сэтгэгдэл

808 сэтгэгдэл

  1. curry shoes

    2019/07/21 02:07:15

    Thanks a lot for providing individuals with an exceptionally memorable chance to read articles and blog posts from this web site. It's always very good and also full of fun for me personally and my office fellow workers to visit your site at minimum thrice weekly to see the newest tips you have got. Of course, I'm just actually pleased with your perfect tips you serve. Some 2 facts in this post are undeniably the best we have all ever had. curry shoes curry shoes

  2. kate spade handbags

    2019/07/22 19:07:25

    I'm just commenting to let you understand what a magnificent experience my cousin's daughter had visiting your webblog. She even learned too many issues, including what it is like to possess an incredible teaching character to make folks with no trouble know precisely various tricky topics. You actually did more than people's expectations. Thank you for imparting the necessary, trustworthy, explanatory and also unique guidance on this topic to Lizeth. kate spade handbags http://www.katespadehandbags-outlet.us.com

    Thanks for all your labor on this blog. Gloria enjoys getting into research and it's really obvious why. My partner and i learn all regarding the lively manner you convey sensible ideas by means of your website and as well as inspire contribution from website visitors about this concern while our own girl is always understanding a whole lot. Enjoy the remaining portion of the year. Your performing a stunning job. pg 1 http://www.paulgeorgeshoes.us.com

  3. adidas yeezy boost

    2019/07/25 01:07:25

    I wish to show some appreciation to this writer for rescuing me from this circumstance. After researching through the the net and seeing notions that were not beneficial, I thought my entire life was done. Being alive minus the strategies to the issues you've solved by way of your post is a critical case, as well as the kind which may have negatively affected my career if I had not discovered your blog. Your primary training and kindness in dealing with the whole lot was tremendous. I don't know what I would've done if I had not discovered such a point like this. I am able to now look ahead to my future. Thanks a lot very much for your high quality and effective help. I will not think twice to recommend the blog to any individual who should receive counselling about this subject. adidas yeezy boost http://www.yeezyboost.in.net

  4. jordan shoes

    2019/07/26 06:07:56

    I am commenting to make you know what a useful experience my friend's daughter had going through yuor web blog. She came to understand a good number of things, most notably how it is like to possess an excellent teaching spirit to make other individuals smoothly comprehend various grueling subject matter. You truly surpassed visitors' desires. I appreciate you for producing these essential, healthy, explanatory and unique tips about that topic to Sandra. jordan shoes http://www.shoesjordan.us.com

  5. yeezy boost 350

    2019/07/27 13:07:55

    This is the proper weblog for anybody who wants to search out out about this topic. You notice so much its almost exhausting to argue with you (not that I truly would want匟aHa). You undoubtedly put a brand new spin on a topic thats been written about for years. Great stuff, just great! yeezy boost 350 http://slnk.info/opygw

    I not to mention my guys happened to be following the good solutions on your website then before long developed a horrible feeling I had not expressed respect to the web site owner for those techniques. All the ladies came for this reason very interested to study them and already have surely been taking advantage of these things. We appreciate you really being well helpful and then for deciding on this kind of incredibly good subjects millions of individuals are really desperate to understand about. My personal honest regret for not expressing appreciation to you earlier. nike air max 270 http://www.airmax-270.com

  6. gucci belt

    2019/07/30 07:07:51

    I needed to post you that little remark to say thank you as before over the lovely methods you've documented on this website. It is simply pretty open-handed of you to allow openly exactly what numerous people would have sold as an electronic book in making some money for their own end, specifically considering that you might well have tried it if you wanted. Those smart ideas likewise served like a great way to fully grasp that the rest have similar passion similar to my very own to figure out a whole lot more with regards to this matter. I'm sure there are numerous more fun opportunities up front for people who discover your blog. gucci belt http://www.guccibelt.us.com

  7. bape clothing

    2019/07/31 12:07:37

    I needed to compose you one little bit of word to be able to say thanks yet again on your fantastic thoughts you've documented on this website. It has been tremendously open-handed with people like you to allow publicly all that a few individuals would've marketed as an e book to end up making some money for themselves, and in particular seeing that you could possibly have tried it if you considered necessary. The concepts additionally worked as a great way to fully grasp someone else have a similar zeal really like my personal own to find out more with regards to this issue. I'm certain there are numerous more pleasurable times ahead for individuals that read your website. bape clothing http://www.bape-hoodie.us.com

  8. kobe shoes

    2019/08/01 15:08:01

    My wife and i felt fulfilled Emmanuel could finish up his investigations from your precious recommendations he discovered through your web pages. It is now and again perplexing just to be making a gift of helpful hints the others might have been trying to sell. And we all fully grasp we need you to thank because of that. The entire illustrations you have made, the easy site navigation, the relationships you make it possible to engender - it's everything great, and it's letting our son in addition to the family understand that subject matter is exciting, and that's really pressing. Many thanks for everything! kobe shoes http://www.kobe-shoes.us.com

  9. jordans

    2019/08/02 16:08:41

    My wife and i got quite joyful when Peter managed to carry out his web research via the precious recommendations he obtained out of the site. It's not at all simplistic to simply happen to be releasing points men and women have been trying to sell. We understand we've got you to appreciate because of that. These explanations you have made, the straightforward website navigation, the friendships you can make it possible to create - it's many fabulous, and it's really assisting our son and us reckon that this idea is exciting, and that is truly pressing. Thank you for the whole lot! jordans http://www.nikejordans.us.com

    Would you be fascinated about exchanging hyperlinks? yeezy boost 350 http://boosts.news/yeezy1

  10. ferragamo belt

    2019/08/03 10:08:02

    I really wanted to develop a simple word to be able to thank you for some of the great steps you are posting here. My considerable internet look up has now been honored with really good details to talk about with my family. I would admit that most of us readers are undoubtedly blessed to live in a fine site with so many lovely individuals with interesting points. I feel rather privileged to have used your entire webpage and look forward to many more excellent moments reading here. Thanks a lot again for everything. ferragamo belt http://www.ferragamobelt.us

  11. goyard

    2019/08/04 10:08:20

    I and my pals came looking through the best thoughts on your website and so unexpectedly got an awful feeling I had not thanked the blog owner for those secrets. All the guys happened to be as a consequence stimulated to study them and now have simply been making the most of those things. Appreciation for indeed being simply thoughtful as well as for going for variety of extraordinary areas most people are really desperate to be informed on. My personal sincere regret for not expressing appreciation to you earlier. goyard http://www.goyard.us.com

  12. reebok outlet

    2019/08/05 10:08:53

    My wife and i were absolutely relieved Chris managed to finish up his reports out of the precious recommendations he had through the web site. It is now and again perplexing to just find yourself giving for free information and facts which some others could have been selling. We realize we need the writer to be grateful to for that. All the illustrations you have made, the simple website menu, the friendships your site aid to promote - it is mostly spectacular, and it's really leading our son and us do think the idea is satisfying, and that's exceptionally indispensable. Many thanks for the whole thing! reebok outlet http://www.reebokoutlet.us.org

  13. nike air max

    2019/08/06 09:08:02

    My spouse and i ended up being so glad when Raymond managed to complete his web research through the entire ideas he obtained while using the web pages. It is now and again perplexing just to continually be handing out steps which usually most people could have been selling. And we all consider we have the writer to be grateful to because of that. Most of the illustrations you have made, the simple web site menu, the friendships you assist to create - it's mostly exceptional, and it is assisting our son in addition to us do think this content is thrilling, which is certainly really serious. Many thanks for all the pieces! nike air max http://www.nikeairmax95.us.com

  14. nike air max 2018

    2019/08/07 19:08:23

    I would like to get across my respect for your kindness supporting people who actually need help on the issue. Your special dedication to getting the solution around ended up being wonderfully significant and has usually allowed women much like me to arrive at their objectives. The valuable publication entails so much a person like me and extremely more to my colleagues. Thanks a lot; from all of us. nike air max 2018 http://www.nikeairmax2018.us.com

    Your home is valueble for me. Thanks!? yeezy boost 350 v2 http://lovebyt.es/yzyboost

  15. yeezy boost 350 v2

    2019/08/09 05:08:59

    I definitely wanted to jot down a comment to be able to thank you for some of the pleasant tips and tricks you are placing at this website. My long internet search has at the end been recognized with reasonable content to go over with my best friends. I would mention that many of us visitors actually are undoubtedly endowed to exist in a very good website with so many special people with valuable guidelines. I feel very much privileged to have used your weblog and look forward to many more excellent times reading here. Thank you again for all the details. yeezy boost 350 v2 http://www.yeezy-boost350.us.com

  16. timberland boots

    2019/08/10 05:08:17

    I would like to get across my affection for your generosity giving support to folks that require help with your subject matter. Your very own dedication to passing the solution along turned out to be especially functional and have regularly empowered associates much like me to reach their ambitions. Your personal informative guide entails a great deal a person like me and even more to my mates. Thank you; from each one of us. timberland boots http://www.timberlands.us

  17. goyard bags

    2019/08/11 04:08:33

    I would like to point out my passion for your kindness for those people that should have help with this content. Your very own commitment to passing the message around became particularly interesting and have in every case allowed guys just like me to achieve their endeavors. Your new insightful useful information can mean much a person like me and extremely more to my mates. Regards; from all of us. goyard bags http://www.goyard-handbags.us.com

  18. nike shoes

    2019/08/12 18:08:02

    I and also my friends have already been analyzing the excellent helpful hints located on your web page and instantly got a terrible suspicion I had not expressed respect to the blog owner for those strategies. Those guys became absolutely thrilled to read through all of them and have unquestionably been using these things. Thank you for simply being well thoughtful as well as for finding this sort of superior useful guides millions of individuals are really desperate to be informed on. My personal sincere apologies for not expressing gratitude to earlier. nike shoes http://www.nike-hyperdunk.us.com

    Youre so cool! I dont suppose Ive learn something like this before. So good to search out someone with some authentic ideas on this subject. realy thanks for starting this up. this website is one thing that's wanted on the internet, someone with somewhat originality. useful job for bringing something new to the internet! yeezy boost 350 https://bit.ly/2roXNVf

  19. michael kors outlet

    2019/08/13 21:08:05

    I must show some appreciation to the writer just for bailing me out of such a instance. Just after browsing throughout the world wide web and seeing ideas which are not powerful, I assumed my life was over. Being alive minus the solutions to the difficulties you have fixed through your good short article is a serious case, as well as ones that would have in a negative way damaged my entire career if I had not noticed your web site. Your actual skills and kindness in taking care of every aspect was priceless. I am not sure what I would've done if I hadn't come across such a stuff like this. I'm able to now look forward to my future. Thanks for your time very much for the professional and sensible help. I will not be reluctant to propose your site to any individual who wants and needs guidance about this subject matter. michael kors outlet http://www.michael-korsoutlets.com

    I am glad for commenting to make you understand of the superb discovery my princess encountered reading your blog. She came to understand too many things, which included what it's like to have a very effective helping character to make other people really easily fully understand chosen impossible issues. You really did more than her desires. Many thanks for supplying these precious, dependable, revealing as well as cool thoughts on the topic to Kate. adidas superstar http://www.adidassuperstar.us.com

  20. yeezy boost 350

    2019/08/14 21:08:58

    Needed to draft you a bit of word so as to give many thanks as before over the exceptional basics you've shown at this time. It has been quite pretty open-handed with people like you to supply extensively all a few people could have marketed as an electronic book to help with making some cash for themselves, notably considering the fact that you might well have tried it in the event you decided. These strategies additionally served to provide a easy way to realize that the rest have similar zeal like my own to see way more when it comes to this condition. I am sure there are some more enjoyable opportunities up front for individuals who looked over your site. yeezy boost 350 http://www.yeezysshoes.us.com

  21. bape hoodie

    2019/08/15 23:08:59

    I would like to point out my respect for your kindness for women who really want help on this particular question. Your personal dedication to passing the solution across had been remarkably helpful and have frequently allowed some individuals like me to achieve their endeavors. Your informative advice denotes so much a person like me and additionally to my office colleagues. With thanks; from everyone of us. bape hoodie http://www.bapehoodie.us

  22. cheap jordans

    2019/08/16 23:08:05

    I would like to express some thanks to this writer just for bailing me out of this challenge. As a result of looking through the online world and meeting things which were not productive, I was thinking my entire life was over. Living without the presence of answers to the problems you have resolved as a result of your good short post is a crucial case, and the kind that would have badly affected my career if I hadn't encountered your web page. Your actual understanding and kindness in controlling a lot of things was priceless. I am not sure what I would have done if I had not come upon such a solution like this. It's possible to at this point relish my future. Thanks very much for your reliable and sensible guide. I will not hesitate to propose your web page to anybody who would need care on this matter. cheap jordans http://www.air-jordanshoes.us.org

  23. coach outlet

    2019/08/17 21:08:15

    I want to convey my gratitude for your generosity in support of women who really want assistance with that theme. Your personal commitment to getting the solution along has been extraordinarily advantageous and have in most cases empowered guys and women just like me to reach their desired goals. Your new warm and helpful publication means so much a person like me and far more to my fellow workers. Best wishes; from everyone of us. coach outlet http://www.coachoutletstorefactory.com

    I must express my admiration for your kind-heartedness giving support to folks who really want assistance with that matter. Your real commitment to getting the message along turned out to be exceedingly valuable and has frequently encouraged folks much like me to reach their goals. Your amazing useful facts can mean a whole lot a person like me and somewhat more to my fellow workers. Thank you; from all of us. balenciaga sneakers http://www.balenciagashoes.us.org

    I precisely wanted to thank you so much once again. I do not know what I might have taken care of without the actual advice shared by you concerning my situation. It absolutely was a real horrifying case in my circumstances, but taking a look at the skilled way you processed the issue made me to cry over gladness. Extremely happier for this guidance and as well , wish you find out what a great job your are carrying out instructing men and women all through a web site. More than likely you've never come across any of us. salvatore ferragamo belt http://www.ferragamobelt.us.org

  24. ferragamo sale

    2019/08/18 20:08:02

    I must express my gratitude for your generosity supporting people that actually need help on this important area. Your personal commitment to getting the message all-around turned out to be rather beneficial and has consistently helped professionals like me to realize their objectives. Your warm and helpful tips and hints indicates so much to me and especially to my peers. Best wishes; from each one of us. ferragamo sale http://www.ferragamobelt.us

    I simply wished to say thanks all over again. I'm not certain the things I would have done without the entire tricks provided by you regarding such a area. Certainly was a real intimidating crisis for me, however , witnessing the very specialized fashion you treated the issue took me to weep with gladness. Now i am happier for this assistance and even have high hopes you are aware of a powerful job you are always accomplishing teaching men and women using your webpage. I'm certain you have never encountered any of us. coach factory outlet http://www.coachoutletstorefactory.com

    I am writing to make you understand of the outstanding discovery our girl developed checking your site. She noticed some details, including what it is like to have a marvelous helping heart to let other individuals with no trouble master specified extremely tough matters. You really surpassed her expectations. Thanks for rendering such interesting, safe, edifying as well as cool guidance on your topic to Emily. yeezy boost 350 v2 http://www.yeezy-boosts.us.com

  25. jonn1

    2019/08/19 00:08:38

  26. paul george shoes

    2019/08/19 04:08:32

    I actually wanted to compose a message to be able to appreciate you for these magnificent tips and tricks you are showing here. My particularly long internet investigation has now been paid with useful knowledge to talk about with my friends and family. I 'd state that that we website visitors actually are very endowed to dwell in a fantastic website with very many outstanding individuals with great opinions. I feel rather lucky to have come across your entire web page and look forward to really more amazing moments reading here. Thanks again for a lot of things. paul george shoes http://www.paulgeorgeshoes.us.com

  27. jonn2

    2019/08/19 04:08:16

    comment4, discount sinequan, 8-P, sale zetia, =-))), online dilantin, 1639, price tentex royal, %-[[, for sale voveran sr, 0013, generic maxolon, xkh, buy atarax, 571075, order motrin, 32628, cheap micardis, asaj, sporanox, jaet, buy kemadrin, :-), discount copegus, 8876,

    comment3, zanaflex, ljd, online levlen, 06454, buy viagra soft, >:)), cost frumil, 831, online cephalexin, 7948, buy venlor, 96977, shallaki, 23650, generic mysoline, 9926, buy sublingual viagra, cyaama, online vasotec, ttn, buy ceftin, >:[[[, buy arimidex, 9428,

  28. jordan shoes

    2019/08/19 09:08:46

    I wanted to create you one very small observation to finally give many thanks over again regarding the extraordinary concepts you have discussed on this page. This has been so shockingly generous of you to allow unhampered what exactly many people could possibly have made available for an e book to end up making some dough on their own, primarily considering that you could possibly have tried it in the event you desired. The strategies also acted like the fantastic way to be aware that many people have a similar passion the same as mine to know great deal more concerning this problem. I'm sure there are numerous more enjoyable occasions ahead for people who find out your blog. jordan shoes http://www.cheapjordans.us.org

  29. nike air vapormax

    2019/08/19 17:08:59

    I wish to point out my passion for your kindness for persons that have the need for assistance with this topic. Your special commitment to passing the solution across had become astonishingly invaluable and has without exception made others just like me to reach their aims. Your personal insightful hints and tips denotes a lot a person like me and especially to my colleagues. Regards; from everyone of us. nike air vapormax http://www.air-vapormax.com

Сэтгэгдэл үлдээх

ЗАВХАН: Хөөмөлдөж сийлсэн бурхны бүтээлүүд хадгалагдаж байна

Өнөөдөр, 15:11

Т.Ариунчимэг: “Амьдрахуй” гэдгийг бид “хүлцэхүй” юм байна гэж тодорхойлсон

30/09/2024, 20:29

Азүмарюү С.Тодбилэгийн зодог тайлах ёслол боллоо

30/09/2024, 20:25

Бүгд Найрамдах Социалист Вьетнам Улсын Ерөнхийлөгчийг албан ёсоор угтаж авлаа

30/09/2024, 20:10

З.Энхболд, Б.Энх-Амгалан нарт оноосон шийтгэх тогтоолыг шүүхээс хүчингүй болгожээ

30/09/2024, 11:34

Д.Дуламсүрэн: Аялал жуулчлалын салбарт тогтвортой ажиллах боловсон хүчнийг бэлтгэх шаардлагатай байна

30/09/2024, 11:32

МАН, АН, ХҮН намын НИТХ-д нэр дэвшигчид

30/09/2024, 11:30

УИХ-ын намрын чуулганаар хэлэлцэх хуулиуд

30/09/2024, 11:28

Бүгд Найрамдах Социалист Вьетнам Улсын Ерөнхийлөгч То Лам Монгол Улсад төрийн айлчлал хийнэ

30/09/2024, 11:26

Чинагийн Галсан “Мэргэн ном” цомын эзэн боллоо

30/09/2024, 11:23

Э.Одбаяр: Монгол бол хэнийг ч даган баясахгүй, энхийг эрхэмлэсэн, бие даасан олон тулгуурт гадаад бодлоготой орон

25/09/2024, 09:53

"Хубилай хаан" медалийн эзэд тодорлоо

25/09/2024, 09:51

“Чингис хаан” нисэх буудлыг өргөтгөхөөр тохирчээ

25/09/2024, 09:49

"Баавгай болохсон" киног улс төрийн зорилгоор цензурдэж байна"

25/09/2024, 09:48

“Жуулчин төгөл” аяныг 3 дахь жилдээ хэрэгжүүлнэ

25/09/2024, 09:47

Монгол улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш албан ёсоор угтан авлаа

25/09/2024, 09:45

Физик, хими, математик, технологи, англи хэлний мэргэжилтнүүдийг гэрээт багшаар ажиллуулна

18/09/2024, 20:21

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн нэрэмжит Esan Үндэсний Цахим сан

18/09/2024, 20:20

Зуслангийн бүсийг Шаргаморьт хот, Партизан-Жаргалант тосгоныг хотын хүнсний хангамжийн хөнгөлөлттэй бүс болгоно

18/09/2024, 20:17

Олон улсын олимпиадад амжилттай оролцсон сурагчид, зохион байгуулах хороодод шагнал гардууллаа

18/09/2024, 20:16

Монгол Улс цахим засаглалын хөгжлийн индексээр 28 байраар урагшилжээ

18/09/2024, 20:13

Киришима Б.Лхагвасүрэн найман даваатай башёг үргэлжлүүлж байна

18/09/2024, 13:52

Физик, хими, математик, технологи, англи хэлний мэргэжилтнүүдийг гэрээт багшаар ажиллуулна

18/09/2024, 13:48

Монгол-Японы эмнэлэг орчин үеийн оношилгоо, эмчилгээний тоног төхөөрөмжтэй боллоо

18/09/2024, 13:46

Монголын нүүдлийн соёл, зан заншил, үзэсгэлэнт байгалийг контентоор дамжуулан сурталчилна

18/09/2024, 13:44

Дэлхийн озоны үе давхаргыг хамгаалах өдөр тохиож байна

17/09/2024, 12:10

ХӨВСГӨЛ: Нийт газар нутгийн 40 орчим хувь нь цөлжилтөд өртсөн байна

17/09/2024, 12:06

Өнөөдөр болох үйл явдлууд

17/09/2024, 12:03

С.Такаичи санал асуулгын дүнгээр тэргүүлжээ

17/09/2024, 12:01

Газар тариалангийн бүс нутгаар хөрсөн дээр цочир хүйтэрч болзошгүйг анхааруулав

17/09/2024, 11:57

Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар

22/05/2019, 14:51

????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????

19/09/2018, 11:38

26/09/2018, 10:41

9/10/2018, 12:01

АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө

14/08/2019, 15:22

?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????

21/09/2018, 13:45

Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв

25/03/2019, 09:25

"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"

22/04/2019, 15:55

Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр

21/02/2019, 10:18

Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа

30/08/2019, 12:46

Бэлтгэл хошууч генерал Б.Баярмагнай: Медальон дурсгах нь цэргийн салбарт ихээхэн хөгжсөн соёл

15/03/2019, 12:37

???? ?????????? ?????

3/01/2019, 19:25

Гамшиг осол тохиолдсон үед Ард иргэдийн ирэх “Түр Цугаларах Талбай”-д

25/04/2019, 16:13

ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ

17/04/2019, 12:19

Миний харсан Энэтхэгчүүд

13/03/2019, 09:42

“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо

17/12/2019, 14:42

Монгол, Их Британи улсын далбаатай галт тэрэг аялалд гарав

19/02/2019, 15:55

Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ

30/08/2019, 13:22

Хоккайдо: Монголын өсвөрийн гэрэл зурагчид тэргүүллээ

8/08/2019, 16:13

Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....

27/02/2019, 17:25

АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө

14/08/2019, 15:22

Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....

27/02/2019, 17:25

????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????

19/09/2018, 11:38

9/10/2018, 12:01

Миний харсан Энэтхэгчүүд

13/03/2019, 09:42

Үндэсний сэтгүүл зүй үүсэж хөгжсөний 106 жилийн ойн баярын өдөр

6/03/2019, 17:04

Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ

30/08/2019, 13:22

Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар

22/05/2019, 14:51

Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв

25/03/2019, 09:25

“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо

17/12/2019, 14:42

26/09/2018, 10:41

"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"

22/04/2019, 15:55

???? ?????????? ?????

3/01/2019, 19:25

Уяачдад Монгол Улсын цол хүртээв

3/02/2019, 14:32

Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр

21/02/2019, 10:18

?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????

21/09/2018, 13:45

Б.Баярсайхан: Байгууллагууд дэргэдээ цэцэрлэг байгуулахад төр хувьсах зардлыг нь даана

12/08/2019, 19:11

Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа

30/08/2019, 12:46

Өсвөрийн шатарчдын улсын аварга багаар Хэнтий аймаг шалгарлаа

6/03/2019, 11:03

ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ

17/04/2019, 12:19