iNet.mn дагах

20 мянгаар ааруул худалдан авдаг 60 сая малтай Монгол

СҮҮЛИЙН 20-ИОД ЖИЛД МОНГОЛЧУУДЫН ЦАГААН ИДЭЭНИЙ ХЭРЭГЛЭЭ 40 ХУВИАР БУУРЧЭЭ
Хүү маань аарууланд их дуртай. Тэгэхдээ зөөлөн, чихэртэйг биш, хатуу, исгэлэнг нь л иднэ гэнэ. Саяхан хүүдээ ааруул авч өгөхөөр гэрийнхээ хажуугийн захыг зорив. Үнэ нь талийгаад өгчээ. Ерөнхийдөө 15-25 мянгын хооронд хэлбэлзэж байна. Тос даасан сайхан ааруул байхаар нь ганц ширхэгийг автал хоёр мянга гараад явчихав. Жаахан байхад даавуун ууттай л хөглөрдөг байсан ааруул ийнхүү тансаг хэрэглээ болох цаг ирдэг л юм байна.


Чихэр биш ааруул нэхэж буй хүүгээ хараад баярлахын зэрэгцээ тэнгэрт тулсан үнээр зарж буйд нь бухимдал төрнө. Гэтэл ганц хотод биш, хөдөөд ч ааруул, цагаан идээ нүдний гэм болж, үнэ нь хаджээ. Өвөрхангайгаас наашлах хамаатныхаа хүнд ааруул захитал “Аймгийн төвд ааруул олдохоо больсоон. Саяхан нэг кг нь 25 мянга хүрсэн байна лээ” гэх итгэмээргүй хариулт өгөв.
Монголын нэг иргэнд 20 толгой мал ногдож байгаа нь дэлхийд тэргүүлэх үзүүлэлт. Гэтэл цагаан идээгээ, идэх махаа толгой эргэм өндөр үнээр худалдан авч  буй нь эмгэнэл гэлтэй. 
Мөн МОНЦАМЭ-гийн саяхны нэгэн мэдээнд Ховд аймагт ааруул, цагаан идээ үнэд орж, олдоц нь муудсан тухай гарсан байв. 
Тэнд бичсэнээр бол ааруул кг нь 15 мянга, зөөхий 16 мянган төгрөг болж нэмэгдээд байгаа аж. Ааруул, цагаан идээ аймгийн төвүүдэд ийн үнэд орж байхад хотын мань мэт нь өндөр үнээр худалдаж авахаас ч аргагүй юм даа.
Уг нь Монгол чинь мал аж ахуйн орон гэж гайхуулдаг биз дээ. Таван хошуу мал тал дүүрэн бэлчсэн гээд л дуулдаг улс. Монголын нэг иргэнд 20 толгой мал ногдож байгаа нь дэлхийд тэргүүлэх үзүүлэлт. Гэтэл цагаан идээгээ, идэх махаа толгой эргэм өндөр үнээр худалдан авч  буй нь эмгэнэл гэлтэй. 60 сая малтай монголчууд сүү, сүүн бүтээгдэхүүний хэрэглээгээр дэлхийн дунджаас дөрөв дахин бага гэсэн статистик бий. Монгол хүн жилд дунджаар 28 литр сүү, сүүн бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг бол Европт энэ тоо 130-180 литр байдаг.
Уг нь нэг үеэ бодвол сүү, сүүн бүтээгдэхүүний чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг үндэсний үйлвэрүүд сэргэж, томорч байгаа. Энэ хэрээр импортыг халах дотоодын бүтээгдэхүүний орон зай тэлсээр байгаа. Гэхдээ баярлахад эрт.
ХХААХҮЯ-ны мэдээллээс харвал өдгөө Монгол Улсын хэмжээнд сүү, сүүн бүтээгдэхүүний 235 үйлдвэр, цех, 72 хөргөлтийн төв үйл ажиллагаа явуулж, тэдгээрт нийт 1238 хүн ажиллаж байна. Гэтэл эдгээр үйлдвэр хүчин чадлынхаа ердөө 8-10 хувийг л ашигладаг аж. Энэ нь орон нутагт сүү бэлтгэлийн тогтолцоо бүрдээгүй, улирлын хамааралтай, орон нутагт ажиллах хүний нөөц хүрэлцээгүй, сүүний үйлдвэрүүд эргэлтийн хөрөнгөөр дутмаг гээд олон шалтгаантайг мэргэжилтнүүд тайлбарласан юм.
Одоо эргээд харахад социализмын үед бүх зүйл элбэг дэлбэг байгаагүй ч ядаж мах, цагаан идээгээр тасардаггүй байж. Үнэ нь ч хямдхан. Монгол маслоор улсаа хангачихдаг байлаа. Ааруул, тос хаа сайгүй. Ургац хураалтаар хүртэл дотоодын хэрэгцээгээ хангачихдаг байв. Харин зах зээлийн нийгэмд хөл тавьж, бүх зүйл хувьд шилжсэний дараа газар тариалангийн салбар үндсэндээ сөнөх дөхсөн.
Гэхдээ сүүлд Атрын гуравдугаар аян өрнүүлсний хүчинд идэх гурилаа бусдаас царайчлахааргүй хэмжээнд хүрээд байна. Тэгвэл одоо сүү, цагаан идээгээ элбэг болгоход яг ийм үндэсний хэмжээний аян, ийм зохицуулалт хэрэгтэй байна. Үгүй бол хэдэн малчдын ахуйн хэрэгцээндээ хийсэн цагаан идээгээр улсын нийт хүн амыг хангана гэдэг угаасаа боломжгүй. Ядаж байхад ченжүүд дундуур нь орж, үнийн хөөс үүсгэдэг болохыг малчид учирладаг. Тиймээс сүү, сүүн бүтээгдэхүүний том үйлдвэрүүдээ бодлогоор дэмжиж, үнэ хямд, чанартай бүтээгдэхүүнээр иргэдээ хангахад анхаарах цаг болжээ.
Бид энэ салбарыг зөнд нь орхиод ямар үр дүнд хүрэв. Хүүхдэд хамгийн хэрэгтэй гэгддэг ааруул нь олдохоо болилоо. Олдсон ч тэнгэрт тулсан үнэтэй болохоор эцэг эхчүүд ааруулны оронд хүүхдийн шүд өвтгөсөн элдэв чихэр, шоколад авч өгөхөд хүрч байна.
Сүүний үйлдвэрүүд хүчин чадлынхаа 8-10 хувийг л ашигладаг
Гаалийн ерөнхий газрын 2012-2017 оны мэдээгээр монголчууд жилд дунджаар 21.3 сая ам.долларын үнэ бүхий 10.6 мянган тонн хатуу чихэр, чихэр орлуулагчаар хийсэн амттаныг импортоор авч хэрэглэжээ.
Өнгөрсөн жил төрийн ордонд болсон хэлэлцүүлгийн үеэр Эрүүл мэндийн дэд сайд Л.Бямбасүрэн “Сүүлийн 20-иод жилд монголчуудын чихэрлэг, өтгөрүүлсэн, хийжүүлсэн ундааны хэрэглээ 2-3 дахин нэмэгдэж сүү, цагаан идээний хэрэглээ 40 гаруй хувиар буурсан” гэх мэдээллийг өгч байв.
Цагаан идээ идэхээ больж, чихрийн хэрэглээгээ нэмэгдүүлсний үр дүнд хүүхдүүд бүгд шүдний өвчлөлтэй болоод дууслаа. Бидний аав ээж, эмээ өвөөгийн үед шүд өвдөхийн зовлонг бараг мэддэггүй байсан гэдэг. Сайхан яралзсан цагаан шүдтэй хүмүүс байсан гээд л хуучилдаг сан.
• Зөвхөн хотод биш, хөдөөд ч ааруул, цагаан идээ нүдний гэм болж, үнэ нь хаджээ.
• Мал аж ахуйн орон гээд байгаа хэрнээ үхрийн мах кг нь 12-15 мянган төгрөг болчихоод байна. Бараг л Австралиас ихэнх махаа импортолдог япончуудтай адилхан үнээр махаа зооглоод байгаа хэрэг.
• Сүү, цагаан идээгээ элбэг болгоход үндэсний хэмжээний аян, төрийн зохицуулалт хэрэгтэй байна.
Өнөөдөр улсын хэмжээнд бага насны хүүхдийн шүдний өвчлөл 86-96 хувьтай байгааг албаныхан хэлж байна. Улсаараа сандраад л “Эрүүл шүд-эрүүл хүүхэд” хөтөлбөр хэрэгжүүлж, хүүхдүүдийнхээ шүдийг эмчилнэ гэв. Үнэнийг хэлэхэд Улаанбаатар хотод шүдний эмнэлэг шиг элбэг зүйл алга. Байрны булан тохой бүрт шүдний эмнэлэг байгуулах нь холгүй болж. Энэ эмнэлгүүдэд үйлчлүүлэгч ирээд, ашигтай байгаа болохоор л дампуурчилгүй ажилласаар байгаа нь хэнд ч ойлгомжтой.
Уг нь хүүхдийн шүд өвдсөн хойно эмчлэхээр мөнгө төсөвлөж суухын оронд дотоодын сүүн бүтээгдэхүүнийээ хэрэглээг дэмжихэд чиглэсэн бодлогын хөрөнгө оруулалт хийсэн бол илүү үр дүнд хүрэх байлаа. Ингэж гэмээнэ сүүний үйлдвэрүүд хүчин чадлынхаа 10 биш, 90 хувийг ашигладаг болно. Ингэж гэмээнэ цагаан идээ тансаг хэрэглээ биш, өдөр тутмын хэрэглээ болж, хүүхдүүд чихэрний оронд ааруулаа иддэг болно.
Энэ нь эргээд шүдний болон бусад өвчлөлийг бууруулна гээд олон сайн талтай. Харин өнөөгийн бидний байдал бол 60 сая малтай мал аж ахуйн орон гэж хэлэхэд ч ичмээр юм даа.

"Засгийн газрын мэдээ" сонинскачать dle 12.0
8 Сэтгэгдэл

8 сэтгэгдэл

  1. michael kors sale

    2019/03/30 20:03:13

    Needed to write you one little note to thank you very much over again with your unique advice you've provided in this case. It has been really pretty generous with you to present publicly what exactly a lot of folks might have advertised as an electronic book to make some money for their own end, certainly given that you might well have tried it if you ever decided. These concepts likewise acted like the good way to realize that other individuals have the identical eagerness like my personal own to know a whole lot more around this problem. I believe there are millions of more pleasurable situations ahead for many who check out your website. michael kors sale michael kors sale

    Thanks for all your effort on this site. My mom take interest in making time for investigation and it's really easy to understand why. All of us know all regarding the lively means you make important information through this web blog and in addition strongly encourage response from some other people on the concern then our favorite girl is certainly studying so much. Have fun with the rest of the year. You're the one carrying out a great job. yeezy boost 350 http://www.yeezy-boosts.us.com

  2. yeezy boost

    2019/03/31 19:03:10

    I want to show some thanks to this writer just for bailing me out of this particular matter. After scouting throughout the the web and meeting recommendations that were not helpful, I assumed my life was gone. Being alive devoid of the strategies to the problems you've resolved all through your entire website is a crucial case, and ones which may have in a negative way damaged my career if I had not noticed your web page. Your main natural talent and kindness in taking care of all areas was vital. I am not sure what I would have done if I had not come across such a step like this. It's possible to at this point look forward to my future. Thanks so much for your high quality and results-oriented guide. I will not be reluctant to propose the website to any person who should have recommendations on this issue. yeezy boost http://www.yeezy-boost.us.com

  3. balenciaga shoes

    2019/04/01 08:04:14

    I have to express my thanks to the writer for rescuing me from this type of instance. After checking throughout the search engines and meeting ideas which were not pleasant, I assumed my entire life was done. Existing minus the solutions to the issues you've fixed as a result of your main short post is a crucial case, as well as ones that would have badly damaged my career if I had not noticed your blog. Your primary knowledge and kindness in playing with a lot of stuff was priceless. I am not sure what I would've done if I hadn't encountered such a solution like this. I am able to at this time look ahead to my future. Thanks very much for your specialized and result oriented guide. I won't hesitate to recommend your blog to anybody who needs care about this problem. balenciaga shoes http://www.balenciagashoes.us.com

    Thank you so much for providing individuals with a very splendid opportunity to read in detail from this website. It is often so amazing and also packed with amusement for me and my office colleagues to visit your website not less than three times per week to learn the new issues you have got. Of course, I am also usually happy concerning the brilliant solutions you serve. Some 2 ideas in this post are undoubtedly the very best I have ever had. asics sneakers http://www.asics-shoes.us.org

  4. adidas yeezy boost

    2019/04/02 17:04:44

    I am glad for commenting to let you know of the helpful experience our princess undergone reading your blog. She even learned several details, not to mention what it is like to possess an amazing coaching character to make certain people with no trouble master certain advanced matters. You really surpassed our own expectations. Thanks for presenting such important, dependable, educational and also unique tips on this topic to Lizeth. adidas yeezy boost https://vtu.cc/yzyinc

    Thanks so much for providing individuals with a very breathtaking chance to read from this site. It is often so lovely and stuffed with fun for me and my office peers to search the blog minimum thrice weekly to study the fresh things you have got. And of course, I am always fulfilled with all the cool solutions served by you. Some 3 facts in this posting are particularly the best we have ever had. air force 1 http://www.nikeairforce1.us.com

  5. nike air max 2018

    2019/04/03 04:04:02

    I precisely desired to appreciate you once more. I do not know what I would have worked on in the absence of the actual ways shared by you about such a question. This was a real troublesome condition in my position, nevertheless encountering a specialised tactic you resolved it took me to cry over contentment. I'm happy for the support and believe you comprehend what a great job you were putting in instructing the others by way of a site. I'm certain you have never come across any of us. nike air max 2018 http://www.nikeairmax2018.us.com

  6. yeezy boost 350

    2019/04/04 23:04:12

    Thanks so much for giving everyone an extraordinarily memorable opportunity to read critical reviews from this blog. It is often so lovely and as well , jam-packed with fun for me personally and my office peers to search your site the equivalent of thrice a week to read through the latest items you have. And of course, we are always pleased with your breathtaking things you serve. Some 4 areas in this posting are surely the simplest we've had. yeezy boost 350 http://www.yeezysshoes.us.com

    I'm commenting to let you understand what a beneficial experience my friend's princess had visiting your webblog. She noticed too many issues, not to mention what it's like to have a wonderful helping heart to get men and women really easily learn specific advanced subject areas. You truly surpassed people's desires. I appreciate you for churning out such effective, dependable, informative and also fun tips on your topic to Janet. air jordan 12 http://www.jordan12.us.com

  7. nike lebron 15

    2019/04/06 18:04:30

    I'm also writing to make you understand what a fine discovery my child enjoyed viewing the blog. She learned numerous things, not to mention how it is like to possess a great coaching style to have many more without hassle thoroughly grasp several very confusing subject matter. You really did more than her desires. Thank you for producing such practical, trusted, edifying and even fun thoughts on your topic to Evelyn. nike lebron 15 http://www.lebron15.net

    I simply desired to appreciate you again. I am not sure what I might have sorted out in the absence of those tactics shown by you about this subject matter. Completely was a very daunting scenario in my opinion, however , noticing this specialized approach you handled it took me to weep with delight. I will be thankful for the information and sincerely hope you find out what an amazing job you have been carrying out instructing many others via your websites. I am certain you have never got to know all of us. lebron 15 http://www.lebron15.net

  8. MatthewBrofs

    2020/02/12 05:02:36

    Los inhibidores de la PDE5 son actualmente la primera elección en el tratamiento de la disfunción eréctil y presentan una tasa de eficacia arriba del 70%. Comprar viagra generico en farmacia

Сэтгэгдэл үлдээх

Турк улсад Олон улсын гэрэл зурагчдын чуулган болж байна

26/04/2024, 17:51

УДБЭТ-ынхан “Дурлалын ундаа” хошин дуурийг анх удаа тайзнаа тоглоно

24/04/2024, 09:14

Энэтхэгт үйлдвэрлэсэн хоол амтлагчуудад хорт бодис байгаа эсэхийг шалгана

24/04/2024, 09:09

СҮХБААТАР: Нохойн идүүр буюу хишгийн сав

24/04/2024, 09:07

ДОРНОГОВЬ: Мал шинэ ногоо идэж эхэллээ

24/04/2024, 09:04

Манай эрдэмтэн судлаачид олон улсын эрдэм шинжилгээний бүтээлийн санд 8000 гаруй бүтээл хэвлүүлжээ

24/04/2024, 08:58

Өнөөдөр болох үйл явдлууд

24/04/2024, 08:56

ПАРИС 2024: Гавьяат тамирчин П.Орхон олимпод оролцох эрхээ авлаа

22/04/2024, 18:10

СҮХБААТАР: Дугуйн фестиваль-2024

22/04/2024, 17:23

Хүүхэд, залуучуудын театрыг энэ сарын 25-ны өдөр албан ёсоор нээнэ

22/04/2024, 17:19

Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг АНДЭЗНК-ын 80 дугаар чуулганы даргаар сонгогдов

22/04/2024, 17:18

“Амгалан” дулааны станцын суурилагдсан хүчин чадлыг 116 МВт-аар өргөтгөлөө

22/04/2024, 17:17

Улаанбаатар хотноо олон улсын бүжигчдийн тэмцээн болно

22/04/2024, 17:15

Х.Нямбаатар: Нийслэл дахиж өмчөө завшуулж, үнэгүйдүүлэхгүй

22/04/2024, 17:14

Франц Беккенбауэрийн хүрэл хөшөөг босгоно

22/04/2024, 13:59

БАЯН-ӨЛГИЙ: Ирэх өдрүүдэд салхины хурд секундэд 24 метр хүрч шуурна

22/04/2024, 13:55

Олон улсын эх дэлхийн өдөр тохиож байна

22/04/2024, 13:04

ОРХОН:Монгол хоол үйлдвэрлэгчдийн анхдугаар тэмцээн болж байна

19/04/2024, 17:15

Энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг өргөн мэдүүлэв

17/04/2024, 14:40

Бие даан нэр дэвшигчид мөрийн хөтөлбөрөө энэ сарын 22-24-нд аудитын байгууллагад хүргүүлнэ

17/04/2024, 14:38

ГОВЬ-АЛТАЙ: Идэвхтэн байгаль хамгаалагчид ус хуримтлуулах цөөрөм байгуулжээ

17/04/2024, 14:37

ХӨВСГӨЛ: Ноолуур нэг килограмм нь 165 мянган төгрөгийн үнэтэй байна

17/04/2024, 14:35

Банкууд олон нийтээс татсан хөрөнгийн зарцуулалтаа тайлагнав

15/04/2024, 20:01

"AI сэтгүүл зүйг нөхөж чадах ч сэтгүүлчдийг орлож чадахгүй"

15/04/2024, 19:39

"Алтайн хүдэр"-ийн эзэн Р.Базарааг баривчиллаa

15/04/2024, 19:34

“Аялал жуулчлалын үндэсний чуулган”-ыг Төрийн ордонд зохион байгуулав

15/04/2024, 19:26

Хянан шалгах түр хорооны даргаар УИХ-ын гишүүн Ц.Цэрэнпунцагийг сонгов

15/04/2024, 19:24

Л.Балхжав: Эх хүн гэдэг зүрхэнд мөнхөд орших эх орон юм

15/04/2024, 19:23

"Урлахуй, шүтэхүй, гэгээрэхүй" үзэсгэлэнд шүтээн зургийн дахин давтагдашгүй, үзмэрүүдийг дэлгэжээ

15/04/2024, 19:21

Өнөөдөр “Алтан цом”-ын хасагдах шатны барилдаан эхэлнэ

15/04/2024, 14:02

Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар

22/05/2019, 14:51

????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????

19/09/2018, 11:38

26/09/2018, 10:41

9/10/2018, 12:01

АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө

14/08/2019, 15:22

?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????

21/09/2018, 13:45

Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв

25/03/2019, 09:25

"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"

22/04/2019, 15:55

Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр

21/02/2019, 10:18

Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа

30/08/2019, 12:46

Бэлтгэл хошууч генерал Б.Баярмагнай: Медальон дурсгах нь цэргийн салбарт ихээхэн хөгжсөн соёл

15/03/2019, 12:37

???? ?????????? ?????

3/01/2019, 19:25

Гамшиг осол тохиолдсон үед Ард иргэдийн ирэх “Түр Цугаларах Талбай”-д

25/04/2019, 16:13

ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ

17/04/2019, 12:19

Миний харсан Энэтхэгчүүд

13/03/2019, 09:42

“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо

17/12/2019, 14:42

Монгол, Их Британи улсын далбаатай галт тэрэг аялалд гарав

19/02/2019, 15:55

Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ

30/08/2019, 13:22

Хоккайдо: Монголын өсвөрийн гэрэл зурагчид тэргүүллээ

8/08/2019, 16:13

Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....

27/02/2019, 17:25

АНУ-ын шийдвэртэй холбоотойгоор алтны ханш буурч, нефтийн ханш өслөө

14/08/2019, 15:22

Уран уургач, бугуйлчдын тэмцээнээс....

27/02/2019, 17:25

????? ????????? SpaceX ????????? ????? ??????? ?????

19/09/2018, 11:38

9/10/2018, 12:01

Миний харсан Энэтхэгчүүд

13/03/2019, 09:42

Үндэсний сэтгүүл зүй үүсэж хөгжсөний 106 жилийн ойн баярын өдөр

6/03/2019, 17:04

Жүжигчин М.Макконахи Техассын их сургуулийн профессор болжээ

30/08/2019, 13:22

Г.Батхүү агсаны амь насаа алдсан Төрийн ордны газар

22/05/2019, 14:51

Хэвлэл мэдээллийн салбарын гэрэл зурагчид үзэсгэлэнгээ нээв

25/03/2019, 09:25

“Хүний эрх, эрх чөлөө" шог зургийн үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо

17/12/2019, 14:42

26/09/2018, 10:41

"Монголыг чиглэсэн 100 мянган жуулчин агаарын тээврээс болж аяллаа цуцалдаг"

22/04/2019, 15:55

???? ?????????? ?????

3/01/2019, 19:25

Уяачдад Монгол Улсын цол хүртээв

3/02/2019, 14:32

Гайхамшигт Антрактид Девен Строссын нүдээр

21/02/2019, 10:18

?.???????? ?????? ?????? ??????? ??????????? ???-?? ?????? ?????? ???????

21/09/2018, 13:45

Б.Баярсайхан: Байгууллагууд дэргэдээ цэцэрлэг байгуулахад төр хувьсах зардлыг нь даана

12/08/2019, 19:11

Эзэмшлийн газар дээрээ автомашин худалдаалж буй 15 ИААНБ-ын газар эзэмших эрхийг цуцаллаа

30/08/2019, 12:46

Өсвөрийн шатарчдын улсын аварга багаар Хэнтий аймаг шалгарлаа

6/03/2019, 11:03

ЦАГИЙН САЛХИ СЭВЭЛЗҮҮЛСЭН "ЦАГИЙН ЗӨРҮҮ" ФОРУМ

17/04/2019, 12:19