“Н.Өнөрцэцэгийн асуудлаар Олон улсын сэтгүүлчдийн холбоонд хандана”
Zarig.mn сайтын эрхлэгч, сэтгүүлч Н.Өнөрцэцэгийг өчигдөр саатуулсан.
Уг үйл явдалтай холбогдуулан, Zarig.mn сайтын редакц болон МСНЭ хамтарч, мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр МСНЭ-ийн дэд тэргүүн З.Боргилмаа,
“Одоо Н.Өнөрцэцэгийн өмгөөлөгч нар хорих 461-р ангид өөртэй нь уулзаж байгаа.
Эвлэлийн зүгээс сэтгүүлч, бичиж нийтэлсэн мэдээллийнхээ төлөө цагдан хоригдож буйд харамсаж байгаа. Тэр дундаа ШЕЗ нэр хүндээ хамгаалахаар иргэн, сэтгүүлчийн эсрэг гомдол гаргаж, улмаар шүүх өөрөө ийм шийдвэр гаргасан нь харамсалтай. Төрийн байгууллагыг хуулийн этгээд гэж үздэггүй. Харин хуульд, хуулийн этгээдийн нэр хүндэд халдсан гэдэг агуулгатай заалт л байдаг. Төр өөрийнхөө тухай мэдээлэллийн хүрээнд сэтгүүлчид, чөлөөт хэвлэлд заргалдаж, улмаар цагдан хориулж байгаа нь эмзэг сэдэв. Иргэдийг юу ч битгий бод, юу ч битгий ярь гэж байгаатай ялгаагүй. Н.Өнөрцэцэг шүүхийн шийдвэрийг л мэдээлсэн.
Хоёрдугаарт, хөнгөн төрлийн гэмт хэрэг дээр цагдан хорих шийдвэр гаргаж байна. Анхан шатны шүүгч хорих шаардлагагүй гэж шийдсэн байдаг. Үүнд нь прокурор эсэргүүцэл бичиж, ерөнхий шүүгч нь хорих болгосон, яг ийм практик маш бага. Нийт тохиолдлын 10 хувьд тохиолддог. Прокурор эсэргүүцэл бичих нь мөн маш ховор гардаг тохиолдол.
Дээр нь эмэгтэй хүнд маш харгис хэрцгий хандсан. Ер нь албадан авч явж байгаа үйл ажиллагаанд ямар нэг бичиг үзүүлэх ёстой, тэгээгүй. Ардчилсан нийгмийн хүнлэг энэрэнгүй зарчим алдагдсан.
Ингэж шуурхай ажиллаад байгаа нь цаад утгаараа чөлөөт хэвлэлийг дарах, айлган сүрдүүлэх, амыг нь барих гэсэн үйлдэл болж бууж байна. Иймд дуу нэгтэй эсэргүүцэж, мэргэжлийн эрх ашгаа хамгаалж байна.
Н.Өнөрцэцэг шалгагдаж байгаа нөхцөлд хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийг нь хаасан. Дахиад Zarig.mn сайтад ажиллаж байгаа бусад сэтгүүлчдийн үйл ажиллагааг хязгаарласан. Бид энэ асуудлын эсрэг дуугарсан. Үр дүн гарч байна.
Харилцаа холбооны хуульд мэдээллийн хэрэгсэлд хэрэглэгчийн нэвтрэх эрхийг хаах энэ үйлдэл нь бусдын үгээ хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг хязгаарлаж болохгүй гэдэг заалт оруулахаар ажлын хэсэг ажиллаж байгаа. Н.Учрал сайд энэ шинэчилсэн хуулийн төслийнхөө талаар МАН-ын бүлэгт танилцуулга хийсэн” гэлээ.
Мөн Zarig.mn сайтын Ерөнхий редактор Ш.Адъяамаа:
“Процесс ямар хурдтай өрнөснийг та бүхэн мэдэж байгаа. Энэ үйл ажиллагааны явцад хуулийн процесс алдагдсан гэдгийг өмгөөлөгч нар хэлж буй. Албан тушаалтнуудын мэдээллийг зүгээр л дамжуулах нь сэтгүүлчийн ажил биш шүү дээ. Гаргаж тавьж, шийдэл хайх ёстой. Монголд хэвлэлийн эрх чөлөө байхгүй болж байгааг бид ил тод харж байна. Цаашид бид үйл явцыг олон нийтэд нээлттэй, ил тод мэдээлж байх болно. Үүнийг ч Н.Өнөрцэцэг хүсэж байгаа. Нээлттэй ил тод, шүүж өгөөч гэдгийг тэр удаа дараа ярьсаар ирсэн. Маргаашаас бусад мэдээллүүдийг өгөөд явна” гэв.
Түүнчлэн МСНЭ-ийн Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Ууганбаяр:
“Бид одоо ХЭҮК, болон бусад төрийн байгууллагууд, олон улсын сэтгүүлчдийн холбоонд хандахаар төлөвлөж, ажиллаад явж байна. Сонгуулийн үеэр 4-5 сайт ч хаагдаж байсан. Нэг тушаалаар олон сонин хаагдаж байсан. Хэвлэлийн эрх чөлөөг хязгаарласан хууль тогтоомж батлахыг хориглоно гэсэн заалт байхад анзаарахгүй явжээ. Иймд энэ бүхнийг илүү сайжруулах тал дээр мэргэжлийн хуульчидтай хамтарч ажиллана. Шуудай дахь үхрийн эвэр шиг байвал боомилох, хязгаарлах эрсдэлүүд нэмэгдсээр байна. Асуулт асуусныхаа төлөө, иргэдийн мэдэх эрхийг хангасныхаа төлөө эрүүгийн хуулиар ял тулгуулдаггүй л байх ёстой” хэмээв.
Уг үйл явдалтай холбогдуулан, Zarig.mn сайтын редакц болон МСНЭ хамтарч, мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр МСНЭ-ийн дэд тэргүүн З.Боргилмаа,
“Одоо Н.Өнөрцэцэгийн өмгөөлөгч нар хорих 461-р ангид өөртэй нь уулзаж байгаа.
Эвлэлийн зүгээс сэтгүүлч, бичиж нийтэлсэн мэдээллийнхээ төлөө цагдан хоригдож буйд харамсаж байгаа. Тэр дундаа ШЕЗ нэр хүндээ хамгаалахаар иргэн, сэтгүүлчийн эсрэг гомдол гаргаж, улмаар шүүх өөрөө ийм шийдвэр гаргасан нь харамсалтай. Төрийн байгууллагыг хуулийн этгээд гэж үздэггүй. Харин хуульд, хуулийн этгээдийн нэр хүндэд халдсан гэдэг агуулгатай заалт л байдаг. Төр өөрийнхөө тухай мэдээлэллийн хүрээнд сэтгүүлчид, чөлөөт хэвлэлд заргалдаж, улмаар цагдан хориулж байгаа нь эмзэг сэдэв. Иргэдийг юу ч битгий бод, юу ч битгий ярь гэж байгаатай ялгаагүй. Н.Өнөрцэцэг шүүхийн шийдвэрийг л мэдээлсэн.
Хоёрдугаарт, хөнгөн төрлийн гэмт хэрэг дээр цагдан хорих шийдвэр гаргаж байна. Анхан шатны шүүгч хорих шаардлагагүй гэж шийдсэн байдаг. Үүнд нь прокурор эсэргүүцэл бичиж, ерөнхий шүүгч нь хорих болгосон, яг ийм практик маш бага. Нийт тохиолдлын 10 хувьд тохиолддог. Прокурор эсэргүүцэл бичих нь мөн маш ховор гардаг тохиолдол.
Дээр нь эмэгтэй хүнд маш харгис хэрцгий хандсан. Ер нь албадан авч явж байгаа үйл ажиллагаанд ямар нэг бичиг үзүүлэх ёстой, тэгээгүй. Ардчилсан нийгмийн хүнлэг энэрэнгүй зарчим алдагдсан.
Ингэж шуурхай ажиллаад байгаа нь цаад утгаараа чөлөөт хэвлэлийг дарах, айлган сүрдүүлэх, амыг нь барих гэсэн үйлдэл болж бууж байна. Иймд дуу нэгтэй эсэргүүцэж, мэргэжлийн эрх ашгаа хамгаалж байна.
Н.Өнөрцэцэг шалгагдаж байгаа нөхцөлд хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийг нь хаасан. Дахиад Zarig.mn сайтад ажиллаж байгаа бусад сэтгүүлчдийн үйл ажиллагааг хязгаарласан. Бид энэ асуудлын эсрэг дуугарсан. Үр дүн гарч байна.
Харилцаа холбооны хуульд мэдээллийн хэрэгсэлд хэрэглэгчийн нэвтрэх эрхийг хаах энэ үйлдэл нь бусдын үгээ хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг хязгаарлаж болохгүй гэдэг заалт оруулахаар ажлын хэсэг ажиллаж байгаа. Н.Учрал сайд энэ шинэчилсэн хуулийн төслийнхөө талаар МАН-ын бүлэгт танилцуулга хийсэн” гэлээ.
Мөн Zarig.mn сайтын Ерөнхий редактор Ш.Адъяамаа:
“Процесс ямар хурдтай өрнөснийг та бүхэн мэдэж байгаа. Энэ үйл ажиллагааны явцад хуулийн процесс алдагдсан гэдгийг өмгөөлөгч нар хэлж буй. Албан тушаалтнуудын мэдээллийг зүгээр л дамжуулах нь сэтгүүлчийн ажил биш шүү дээ. Гаргаж тавьж, шийдэл хайх ёстой. Монголд хэвлэлийн эрх чөлөө байхгүй болж байгааг бид ил тод харж байна. Цаашид бид үйл явцыг олон нийтэд нээлттэй, ил тод мэдээлж байх болно. Үүнийг ч Н.Өнөрцэцэг хүсэж байгаа. Нээлттэй ил тод, шүүж өгөөч гэдгийг тэр удаа дараа ярьсаар ирсэн. Маргаашаас бусад мэдээллүүдийг өгөөд явна” гэв.
Түүнчлэн МСНЭ-ийн Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Ууганбаяр:
“Бид одоо ХЭҮК, болон бусад төрийн байгууллагууд, олон улсын сэтгүүлчдийн холбоонд хандахаар төлөвлөж, ажиллаад явж байна. Сонгуулийн үеэр 4-5 сайт ч хаагдаж байсан. Нэг тушаалаар олон сонин хаагдаж байсан. Хэвлэлийн эрх чөлөөг хязгаарласан хууль тогтоомж батлахыг хориглоно гэсэн заалт байхад анзаарахгүй явжээ. Иймд энэ бүхнийг илүү сайжруулах тал дээр мэргэжлийн хуульчидтай хамтарч ажиллана. Шуудай дахь үхрийн эвэр шиг байвал боомилох, хязгаарлах эрсдэлүүд нэмэгдсээр байна. Асуулт асуусныхаа төлөө, иргэдийн мэдэх эрхийг хангасныхаа төлөө эрүүгийн хуулиар ял тулгуулдаггүй л байх ёстой” хэмээв.