С.Чинзориг: Цагаан сараас өмнө бонд гаргаж тэтгэврийн зээлийг тэглэх боломжтой
Тэтгэвэр барьцаалсан зээлийн төлбөрийг төрөөс нэг удаа төлөх тухай хуулийн төслийг хэлэлцэж дэмжсэн тухай УИХ дахь МАН-ын бүлэг өнөөдөр мэдээлэв.
Хуулийн төслийг Засгийн газраас УИХ-д өнөөдөр өргөн барьсан. МАН-ын бүлгийн гишүүдийн олонх энэхүү төсөл нь нийгмийн хамгааллын чиглэлээр авч байгаа арга хэмжээ гэж үзээд, дэмжихээ илэрхийлсэн тухай тус бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн мэдээллийн эхэнд онцоллоо.
Өнөөдрийн байдлаар, тэтгэврийг зээлтэй 229 мянган иргэн байна. Тэдгээрийн 90 хувь нь зургаан саяас доош төгрөгийн зээлтэй байгаа аж. Энэ нь тэдний амьжиргааны түвшин доогуур байгааг илтгэж буйг УИХ-ын гишүүн, ХНХ-ын сайд С.Чинзориг дурдлаа. Тэрбээр, “Ахмадууд маань тэтгэврийн зээлээ өгөөд гар дээрээ мөнгөгүй сарынхаа амьжиргааг залгуулна гэдэг туйлын хүнд асуудал юм. Засгийн газраас тэтгэврийн зээлийн хүүг үе шаттай багасгах арга хэмжээ авч ажилласан. Одоогоор, иргэд жилийн 10 хувийн хүүтэй тэтгэврийн зээл авч байна. Гэсэн ч зээлээс зээлийн хооронд амьдарч байгаа ахмадуудынхаа тэтгэврийн зээлийг нэг удаа төрөөс төлөх арга хэмжээ авах нь зүйтэй гэж үзсэн” хэмээлээ.
Үргэлжлүүлэн тэрбээр сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа.
-Салхитын мөнгөний ордын өмчлөлийн асуудал шүүхийн маргаантай байгаа. Одоогоор ашгаа өгч эхлээгүй энэ ордоор бонд босгох нь хэр боломжтой вэ?
-Нэгдүгээрт, Салхитын мөнгөний ордыг эзэмшиж байсан Хятадын компанийн тусгай зөвшөөрлийг АМХЭГ-ын шийдвэрээр цуцалсан. Тухайн компани энэхүү шийдвэрийг эсэргүүцэн шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Анхан болон давж заалдах шатны шүүх эл асуудлыг хэлэлцэж тухайн компанийн нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзсан. Ингээд, АМХЭГ-ын шийдвэрээр Салхитын мөнгөний ордыг “Эрдэнэс силвер ресурс” компанийн мэдэлд шилжүүлсэн. Өөрөөр хэлбэл, шүүхээс уг ордын өмчлөлийг Монгол Улсын Засгийн газрын талд шийдсэн, ямар нэгэн эргэлзээ байхгүй юм.
Хоёрдугаарт, Салхитын мөнгөний ордод ажиллаж байсан Хятадын компани өмч хөрөнгөө хууль бусаар битүүмжлүүлсэн гэж шүүхэд гомдол гаргасан байна билээ. Гэхдээ анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр тухайн компанийн нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзсан байна. Нэгэнт Салхитын мөнгөний ордын тусгай зөвшөөрөл төрийн өмчит “Эрдэнэс силвер ресурс” компанийн мэдэлд байгаа учраас хэвийн ажиллах бололцоотой.
-Бонд гаргах замаар тэтгэврийн зээлийг тэглэх асуудлыг хэрхэн тооцож байна вэ, хугацааны хувьд хэзээ шийдэгдэх вэ?
-Цагаан сарын өмнө Салхитын мөнгөний ордыг барьцаалах замаар бонд гаргаж дотоодын арилжааны банкуудад худалдах замаар тэтгэврийг төлөх бүрэн боломжтой. Тодруулбал, таван жилийн хугацаатай зургаан хувийн хүүтэй, хаалттай бонд гаргахаар төлөвлөсөн. Монголбанк болон арилжааны банкуудтай ярилцахад, энэ бондыг худалдаж авахаа илэрхийлсэн. Өөрөөр хэлбэл, Салхитын мөнгөний ордоос гарсан алт, мөнгийг Монголбанк худалдаж авах замаар арилжааны банкыг мөнгөжүүлэх арга хэмжээ авах санхүүгийн схем юм.
-Тэтгэврийн зээл тэглэснээр эдийн засагт болзошгүй эрсдэлтэй нөхцөл үүсэх үү?
-Тэтгэврийн зээлийг төлөх зохицуулалтыг төсвийн харилцаанаас тусад нь боловсруулсан. Арилжааны банк, төрийн өмчит компани хооронд бонд гаргаж, түүнийгээ худалдах замаар өрийг тэглэх учраас бэлэн мөнгөний асуудал яригдахгүй. Энэ нь үнийн болон инфляци, ханшид нөлөөлөхгүй. Энэхүү хуулийг дагалдуулан Банкны тухай болон Нийгмийн даатгалын сангийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг боловсруулна. Хуулийн төсөл батлагдсанаар, хоёрдугаар сарын 1-нээс мөрдөх бөгөөд ХНХЯ болон Монголбанк хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулах юм. Ингэснээр, тэтгэврийн зээлийг зогсоож, оронд нь хүүгүй, гурван сарын тэтгэврийн урьдчилгааг олгодог байхаар зохицуулна.
-Зээл аваагүй байгаа 180 мянган ахмадад мөнгөн тэтгэмж олгох боломжтой юу?
-Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл /ҮАБЗ/-өөс тэтгэвэр барьцаалсан зээлийг нэг удаа төрөөс тэглэх арга хэмжээ авах тухай зөвлөмж гарсан. Энэ дагуу тэтгэвэр барьцаалсан зээлийг нэг удаа төрөөс хариуцан төлөх хууль, эрхзүйн орчныг бүрдүүлэхээр ажиллаж байна. 180 мянган ахмадын асуудлыг энэ удаа хэлэлцээгүй.
Хуулийн төслийг Засгийн газраас УИХ-д өнөөдөр өргөн барьсан. МАН-ын бүлгийн гишүүдийн олонх энэхүү төсөл нь нийгмийн хамгааллын чиглэлээр авч байгаа арга хэмжээ гэж үзээд, дэмжихээ илэрхийлсэн тухай тус бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн мэдээллийн эхэнд онцоллоо.
Өнөөдрийн байдлаар, тэтгэврийг зээлтэй 229 мянган иргэн байна. Тэдгээрийн 90 хувь нь зургаан саяас доош төгрөгийн зээлтэй байгаа аж. Энэ нь тэдний амьжиргааны түвшин доогуур байгааг илтгэж буйг УИХ-ын гишүүн, ХНХ-ын сайд С.Чинзориг дурдлаа. Тэрбээр, “Ахмадууд маань тэтгэврийн зээлээ өгөөд гар дээрээ мөнгөгүй сарынхаа амьжиргааг залгуулна гэдэг туйлын хүнд асуудал юм. Засгийн газраас тэтгэврийн зээлийн хүүг үе шаттай багасгах арга хэмжээ авч ажилласан. Одоогоор, иргэд жилийн 10 хувийн хүүтэй тэтгэврийн зээл авч байна. Гэсэн ч зээлээс зээлийн хооронд амьдарч байгаа ахмадуудынхаа тэтгэврийн зээлийг нэг удаа төрөөс төлөх арга хэмжээ авах нь зүйтэй гэж үзсэн” хэмээлээ.
Үргэлжлүүлэн тэрбээр сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа.
-Салхитын мөнгөний ордын өмчлөлийн асуудал шүүхийн маргаантай байгаа. Одоогоор ашгаа өгч эхлээгүй энэ ордоор бонд босгох нь хэр боломжтой вэ?
-Нэгдүгээрт, Салхитын мөнгөний ордыг эзэмшиж байсан Хятадын компанийн тусгай зөвшөөрлийг АМХЭГ-ын шийдвэрээр цуцалсан. Тухайн компани энэхүү шийдвэрийг эсэргүүцэн шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Анхан болон давж заалдах шатны шүүх эл асуудлыг хэлэлцэж тухайн компанийн нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзсан. Ингээд, АМХЭГ-ын шийдвэрээр Салхитын мөнгөний ордыг “Эрдэнэс силвер ресурс” компанийн мэдэлд шилжүүлсэн. Өөрөөр хэлбэл, шүүхээс уг ордын өмчлөлийг Монгол Улсын Засгийн газрын талд шийдсэн, ямар нэгэн эргэлзээ байхгүй юм.
Хоёрдугаарт, Салхитын мөнгөний ордод ажиллаж байсан Хятадын компани өмч хөрөнгөө хууль бусаар битүүмжлүүлсэн гэж шүүхэд гомдол гаргасан байна билээ. Гэхдээ анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр тухайн компанийн нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзсан байна. Нэгэнт Салхитын мөнгөний ордын тусгай зөвшөөрөл төрийн өмчит “Эрдэнэс силвер ресурс” компанийн мэдэлд байгаа учраас хэвийн ажиллах бололцоотой.
-Бонд гаргах замаар тэтгэврийн зээлийг тэглэх асуудлыг хэрхэн тооцож байна вэ, хугацааны хувьд хэзээ шийдэгдэх вэ?
-Цагаан сарын өмнө Салхитын мөнгөний ордыг барьцаалах замаар бонд гаргаж дотоодын арилжааны банкуудад худалдах замаар тэтгэврийг төлөх бүрэн боломжтой. Тодруулбал, таван жилийн хугацаатай зургаан хувийн хүүтэй, хаалттай бонд гаргахаар төлөвлөсөн. Монголбанк болон арилжааны банкуудтай ярилцахад, энэ бондыг худалдаж авахаа илэрхийлсэн. Өөрөөр хэлбэл, Салхитын мөнгөний ордоос гарсан алт, мөнгийг Монголбанк худалдаж авах замаар арилжааны банкыг мөнгөжүүлэх арга хэмжээ авах санхүүгийн схем юм.
-Тэтгэврийн зээл тэглэснээр эдийн засагт болзошгүй эрсдэлтэй нөхцөл үүсэх үү?
-Тэтгэврийн зээлийг төлөх зохицуулалтыг төсвийн харилцаанаас тусад нь боловсруулсан. Арилжааны банк, төрийн өмчит компани хооронд бонд гаргаж, түүнийгээ худалдах замаар өрийг тэглэх учраас бэлэн мөнгөний асуудал яригдахгүй. Энэ нь үнийн болон инфляци, ханшид нөлөөлөхгүй. Энэхүү хуулийг дагалдуулан Банкны тухай болон Нийгмийн даатгалын сангийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг боловсруулна. Хуулийн төсөл батлагдсанаар, хоёрдугаар сарын 1-нээс мөрдөх бөгөөд ХНХЯ болон Монголбанк хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулах юм. Ингэснээр, тэтгэврийн зээлийг зогсоож, оронд нь хүүгүй, гурван сарын тэтгэврийн урьдчилгааг олгодог байхаар зохицуулна.
-Зээл аваагүй байгаа 180 мянган ахмадад мөнгөн тэтгэмж олгох боломжтой юу?
-Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл /ҮАБЗ/-өөс тэтгэвэр барьцаалсан зээлийг нэг удаа төрөөс тэглэх арга хэмжээ авах тухай зөвлөмж гарсан. Энэ дагуу тэтгэвэр барьцаалсан зээлийг нэг удаа төрөөс хариуцан төлөх хууль, эрхзүйн орчныг бүрдүүлэхээр ажиллаж байна. 180 мянган ахмадын асуудлыг энэ удаа хэлэлцээгүй.
1 сэтгэгдэл