Л.Оюун-Эрдэнэ: Үнийн өсөлтийн эсрэг арга хэмжээ нь шат дараалсан ажлуудын зонхилох хэсэг
Засгийн газрын өнөөдрийн ээлжит бус хуралдаанаар, залуусын жагсаалтай холбоотой 15 багц, бичгээр ирүүлсэн 270 орчим саналыг хэлэлцэж холбогдох шийдвэр гаргасан талаар Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ мэдээлэв.
Дээрх саналын хүрээнд холбогдох мэргэжлийн байгууллага, судалгааны байгууллагатай хамтарсан ажлын баг байгуулж дүгнэлт гаргажээ. Тус ажлын багийн дүгнэлтээр, багц асуудлыг 74 хувь нь үнийн өсөлттэй холбоотой байгаа бол 15 хувь нь төсвийн үргүй зардлыг хэмнэх, 12 хувь нь шударга бус байдал, авлигал, тэгш бус байдалтай холбоотой дургүйцэл, мөн 12 хувь нь цалин, нийгмийн баталгаатай холбоотой суурь шинэчлэл хийх санал байсныг Ерөнхий сайд мэдээлийн эхэнд тодотголоо.
Засгийн газрын хуралдаанаар олон нийтийн саналыг хоёр байдлаар дүгнэжээ. Нэгдүгээрт, дэвшүүлсэн асуудлуудын 60 хувь нь ойрын хугацаанд хэрэгжих боломжтой үнийн өсөлтийн асуудал. Хоёрдугаарт, дунд хугацаанд шийдэгдэх хууль, эрхзүй, тогтолцооны шинэчлэл буюу 30 жилийн хугацаанд бугширсан, шийдэж чадаагүй реформын шинж чанартай асуудал байна гэж үзжээ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хэлэхдээ, "ОХУ-Украины зөрчил, БНХАУ-д эрчимжиж буй цар тахлын давалгаа нь бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлттэй холбоотой яаралтай арга хэмжээ авах шаардлага бий болгосон. Засгийн газар иргэдээс ирсэн шаардлагуудыг үе шаттай хэрэгжүүлэх, ингэхдээ хамгийн олон санал авснаас нь эхлэх нь зүйтэй гэж үзсэн" хэмээгээд, үнийн өсөлттэй холбоотой асуудалд ямар арга хэмжээ авахаар шийдвэрлэснээ танилцуулав.
Олон улсад ачаа барааны эргэлт удааширч, бараа бүтээгдэхүүний хомсдол үүссэнээс үнэ хөөрөгдөх асуудал гарч байгааг дурдаад, зарим стандарт бус арга хэмжээ авахаас аргагүйд хүрснийг тодотголоо. Энэ хүрээнд Засгийн газраас өргөн барьсан Олон улсын хямралт нөхцөл байдлаас шалтгаалсан гол нэрийн бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт, сөрөг нөлөөг бууруулах тухай хуулийг УИХ өнөөдөр яаралтай горимоор хэлэлцэн баталлаа.
Энэ хууль хэрэгжсэнээр,
Дотоодын хүнсний үйлдвэрийг дэмжихэд зориулж нэг их наяд төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээлийг 10 их наядын хөтөлбөрийн схемийн дагуу олгохоор төсвийн тодотголд шингээхээр шийдвэрлэсэн. Тодруулбал, хүнсний ногоо, улаанбуудай, ургамлын тосны ургамал тариалах, хүнсний агуулах, зоорь барих, боловсруулах хүнсний үйлдвэрүүдэд үээл олгох юм байна. Энэ зээлийн хүүгийн татаасыг мөн төрөөс хариуцах аж.
Дээрх арга хэмжээ нь том үр дүн авчирна. Гэхдээ биднээс хамаарахгүй зүйлс олон бий. Эрх зүйн хүрээнд Засгийн газар УИХ-тай хамтарч боломжит бүх хувилбарыг шахаж байна. Үнийн өсөлтийн эсрэг арга хэмжээ нь шат дараалсан ажлуудын зонхилох хэсэг" хэмээн Ерөнхий сайд мэдээллийн үеэр тодотгов.
Дээрх саналын хүрээнд холбогдох мэргэжлийн байгууллага, судалгааны байгууллагатай хамтарсан ажлын баг байгуулж дүгнэлт гаргажээ. Тус ажлын багийн дүгнэлтээр, багц асуудлыг 74 хувь нь үнийн өсөлттэй холбоотой байгаа бол 15 хувь нь төсвийн үргүй зардлыг хэмнэх, 12 хувь нь шударга бус байдал, авлигал, тэгш бус байдалтай холбоотой дургүйцэл, мөн 12 хувь нь цалин, нийгмийн баталгаатай холбоотой суурь шинэчлэл хийх санал байсныг Ерөнхий сайд мэдээлийн эхэнд тодотголоо.
Засгийн газрын хуралдаанаар олон нийтийн саналыг хоёр байдлаар дүгнэжээ. Нэгдүгээрт, дэвшүүлсэн асуудлуудын 60 хувь нь ойрын хугацаанд хэрэгжих боломжтой үнийн өсөлтийн асуудал. Хоёрдугаарт, дунд хугацаанд шийдэгдэх хууль, эрхзүй, тогтолцооны шинэчлэл буюу 30 жилийн хугацаанд бугширсан, шийдэж чадаагүй реформын шинж чанартай асуудал байна гэж үзжээ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хэлэхдээ, "ОХУ-Украины зөрчил, БНХАУ-д эрчимжиж буй цар тахлын давалгаа нь бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлттэй холбоотой яаралтай арга хэмжээ авах шаардлага бий болгосон. Засгийн газар иргэдээс ирсэн шаардлагуудыг үе шаттай хэрэгжүүлэх, ингэхдээ хамгийн олон санал авснаас нь эхлэх нь зүйтэй гэж үзсэн" хэмээгээд, үнийн өсөлттэй холбоотой асуудалд ямар арга хэмжээ авахаар шийдвэрлэснээ танилцуулав.
Олон улсад ачаа барааны эргэлт удааширч, бараа бүтээгдэхүүний хомсдол үүссэнээс үнэ хөөрөгдөх асуудал гарч байгааг дурдаад, зарим стандарт бус арга хэмжээ авахаас аргагүйд хүрснийг тодотголоо. Энэ хүрээнд Засгийн газраас өргөн барьсан Олон улсын хямралт нөхцөл байдлаас шалтгаалсан гол нэрийн бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт, сөрөг нөлөөг бууруулах тухай хуулийг УИХ өнөөдөр яаралтай горимоор хэлэлцэн баталлаа.
Энэ хууль хэрэгжсэнээр,
- Олон улсад огцом үнэ өсөж буй нефтийг импортлогч аж ахуйн нэгжид нөөц бүрдүүлэхэд шаардлагатай валютын эх үүсвэрийг хөнгөлөлттэй зээлийн нөхцөлөөр олгох эрх зүйн орчин бүрдсэн. Ингэхдээ, зээлийн хүүгийн татаасыг төр харицна. Эргэлтийн хөрөнгөтэй холбогдох асуудлыг бүрэн шийдвэрэж Засгийн газар төв банктай хамтран сангийн болон мөнгөний бодлогыг уялдуулаах замаар шатахууны үнийг хямралт нөхцөл байдолын үед боломжит дээд хувилбараар барих боломжтой. "Шатахуун бол манай инфляц өсөх гол шалтгаан. Рублиэр хэлцэл хийхэд асуудал гарахаас эхлээд олон асуудал үүсэж байна. Сингапурын биржэд үнэ огцом өсөх нөхцөл үүссэн. Дор хаяж шатахууны үнэ 1000 төгрөгөөр нэмэгдэх нөхцөл үүссэн тул ийм эрх зүйн орчин бүрдүүлэхээс өөр аргагүй" хэмээн Ерөнхий сайд тэмдэглэв. Энэ багц арга хэмжээнд 100 сая ам.доллар зарцуулах урьдчилсан тооцоо гарчээ. Цаашид нефтийг дотооддоо үйлдвэрлэх сонирхолтой ААН-ийг дэмжсэн бодлого хэрэгжүүлэх шаардлагатайг тэмдэглэв.
- Гурил, марны үнийг тогтоон барих эрх зүйн орчин бүрдүүлсэн. Ингэхдээ, төрөөс үйлдвэрлэгч нарт хөнгөлөлттэй зээл олгох, тариаланчдад хуримтлагдсан өмнөх жилийн улаанбуудайн нөөцийг худалдаж авна. Ингэснээр, дэлхий дахинд ззсэж буй улаанбуудайн хомсдолоос сэргийлэх, хаврын тариалалтыг онцгой анхаарах дэмжлэгийг ААН-үүдэд олгосноор болзошгүй хүнсний тасалдлаас сэргийлэх боломж бүрдэнэ.
Дотоодын хүнсний үйлдвэрийг дэмжихэд зориулж нэг их наяд төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээлийг 10 их наядын хөтөлбөрийн схемийн дагуу олгохоор төсвийн тодотголд шингээхээр шийдвэрлэсэн. Тодруулбал, хүнсний ногоо, улаанбуудай, ургамлын тосны ургамал тариалах, хүнсний агуулах, зоорь барих, боловсруулах хүнсний үйлдвэрүүдэд үээл олгох юм байна. Энэ зээлийн хүүгийн татаасыг мөн төрөөс хариуцах аж.
Дээрх арга хэмжээ нь том үр дүн авчирна. Гэхдээ биднээс хамаарахгүй зүйлс олон бий. Эрх зүйн хүрээнд Засгийн газар УИХ-тай хамтарч боломжит бүх хувилбарыг шахаж байна. Үнийн өсөлтийн эсрэг арга хэмжээ нь шат дараалсан ажлуудын зонхилох хэсэг" хэмээн Ерөнхий сайд мэдээллийн үеэр тодотгов.