АРХАНГАЙ: Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Хангай суманд ажиллав
Засгийн газрын шийдвэрээр хаваржилт хүндэрсэн аймгуудад тусламж үзүүлэх Шуурхай бүлгүүдийг байгуулан, сайд нар ахлан ажиллаж байгаа.МонголУлсынЕрөнхий сайдЛ.Оюун-Эрдэнээр ахлуулсан бүрэлдэхүүнХангайсумандэнэ сарын 21-ний өдөражиллаж, сумын удирдлагууд, ард иргэдийн төлөөлөлтэй уулзан, зудын нөхцөл байдалтай танилцлаа.
Зудын эрсдэлийн үнэлгээгээр Архангай аймгийн 11 суманд цагаан зудын нөхцөл үүссэний нэг нь Хангайсумюм.
Ерөнхий сайд тус сумын Арбаясгалан багийн Хойд хөндийн өвөлжөөн дэх Д.Бямбаренчин, Б.Анхбаяр, Д.Хатанбаатар, Ө.Баттогтох нарын хот айл,мөнЗоогийнхөндийд хаваржиж буй малчин Б.Түмэнбаярынхаар орж, өвөлжилт, хаваржилтын нөхцөл байдалтай танилцжээ.
Монгол Улсын Засгийн газар,малчидтайгаа сэтгэлээрээ хамт байгаа гэдгийг Ерөнхий сайд онцлоод тулгамдсан асуудлыг нь сонсож, цаашид мал, малчдад шаардлагатай зүйлсийн талаар санал солилцсон байна.
Малчид намар эрт малынхаа ихэнхийг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, орлогоороо өвлийн бэлтгэл базаасан. Гэвч арваннэгдүгээр сараас хойш тасралтгүй цас орсны улмаас зам даваа хаагдаж,өвс тэжээл татах, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ авахад хүндрэлтэй болсон. Мал хээл хаях, төл мал бээрч осгох зэргээр малын хорогдол гарч байгааг хэлж байна.
Аймаг, орон нутгийн удирдлагууд хаагдсан зам давааг нээхэд техник хэрэгсэл, шатахуун тос, хүн хүч дутагдаж байгаа, нээсэн ч шөнөдөө шуурч дахин хаагдаж байгаа учир туулах чадвар сайтай автомашин болон Тариат сумын сум дундын эмнэлэгт түргэн тусламжийн машиншийдэж өгөхийгхүслээ. Мөн тусламжаас гадна зудын дараах малчдын амьдралын чанар, нийгмийн баталгаанд анхаарах. Тухайлбал, малчдын зээлийн хүүг чөлөөлөх, малаа зуданд алдсан иргэд хот суурин газар руу шилжихээс сэргийлж,орон нутагт ажлын байр бий болговол хэрэгтэй зэрэг санал хэлжээ.
Мөн малчин өрхүүд хэрэгцээндээ зориулан ногоон тэжээл тариалах эрхзүйн орчин, малын эмч, зоотехникч мэргэжлээр төгсөж буй оюутан, залуусыг сум, орон нутагт томилон ажиллуулах боломж бүрдүүлэх, монгол сарлагийн цөм болсон энэ нутагт сарлагийн сүү, сүүн бүтээгдэхүүн болон сүлжмэлийн үйлдвэр байгуулах боломжтойг хэлж, Засгийн газраас дэмжлэг хүслээ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ "Сум хоорондын зам давааг нээх, зам гаргах техник хэрэгслийг шийдэх асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар ойрын хугацаанд хэлэлцэн шийдвэрлэнэ. Батлан хамгаалахын салбарыг дайчлах асуудлыг ҮАБЗ-д танилцуулна" гэв. Олон улсын байгууллага, төрийн бус байгууллага, хувийн хэвшил, нутгийн зөвлөлүүдтэй хамтарч,улсын хэмжээнд хандивын аян зохион байгуулж, цас ханзартал 3-4 удаагийн тусламж үзүүлэх хөрөнгө босгохоор ажиллаж буйг тэмдэглээд зудын дараах нөхөн сэргээлтэд анхаарахаа илэрхийлжээ.
Мөн бэлчээрийн мал аж ахуй байгаль цаг уурын сорилттой цаашид ч тулгарах нь тодорхой тул зөвхөн энэ жилийн зуд биш урт хугацааны стратеги чухал. Иймд төр, малчин өрх хэрхэн хамтран ажиллах, энэ нь бүсчилсэн хөгжилтэй хэрхэн уялдах вэ гэдэгт анхаарч ажиллана гэжээ.
Архангай аймгийн хэмжээнд 19 сумын 101 багийн 19.7 мянган малчин, мал бүхий өрхөд 4.8 сая толгой мал хаваржиж байна. Энэ сарын 19-ний байдлаар 58 мянга гаруй толгой мал хорогдсон бөгөөд Хангай, Эрдэнэмандал, Цахир, Хайрхан, Өндөр-Улаан суманд малын хорогдол илүү байна.
Эх сурвалж: Монцамэ
Зудын эрсдэлийн үнэлгээгээр Архангай аймгийн 11 суманд цагаан зудын нөхцөл үүссэний нэг нь Хангайсумюм.
Ерөнхий сайд тус сумын Арбаясгалан багийн Хойд хөндийн өвөлжөөн дэх Д.Бямбаренчин, Б.Анхбаяр, Д.Хатанбаатар, Ө.Баттогтох нарын хот айл,мөнЗоогийнхөндийд хаваржиж буй малчин Б.Түмэнбаярынхаар орж, өвөлжилт, хаваржилтын нөхцөл байдалтай танилцжээ.
Монгол Улсын Засгийн газар,малчидтайгаа сэтгэлээрээ хамт байгаа гэдгийг Ерөнхий сайд онцлоод тулгамдсан асуудлыг нь сонсож, цаашид мал, малчдад шаардлагатай зүйлсийн талаар санал солилцсон байна.
Малчид намар эрт малынхаа ихэнхийг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, орлогоороо өвлийн бэлтгэл базаасан. Гэвч арваннэгдүгээр сараас хойш тасралтгүй цас орсны улмаас зам даваа хаагдаж,өвс тэжээл татах, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ авахад хүндрэлтэй болсон. Мал хээл хаях, төл мал бээрч осгох зэргээр малын хорогдол гарч байгааг хэлж байна.
Аймаг, орон нутгийн удирдлагууд хаагдсан зам давааг нээхэд техник хэрэгсэл, шатахуун тос, хүн хүч дутагдаж байгаа, нээсэн ч шөнөдөө шуурч дахин хаагдаж байгаа учир туулах чадвар сайтай автомашин болон Тариат сумын сум дундын эмнэлэгт түргэн тусламжийн машиншийдэж өгөхийгхүслээ. Мөн тусламжаас гадна зудын дараах малчдын амьдралын чанар, нийгмийн баталгаанд анхаарах. Тухайлбал, малчдын зээлийн хүүг чөлөөлөх, малаа зуданд алдсан иргэд хот суурин газар руу шилжихээс сэргийлж,орон нутагт ажлын байр бий болговол хэрэгтэй зэрэг санал хэлжээ.
Мөн малчин өрхүүд хэрэгцээндээ зориулан ногоон тэжээл тариалах эрхзүйн орчин, малын эмч, зоотехникч мэргэжлээр төгсөж буй оюутан, залуусыг сум, орон нутагт томилон ажиллуулах боломж бүрдүүлэх, монгол сарлагийн цөм болсон энэ нутагт сарлагийн сүү, сүүн бүтээгдэхүүн болон сүлжмэлийн үйлдвэр байгуулах боломжтойг хэлж, Засгийн газраас дэмжлэг хүслээ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ "Сум хоорондын зам давааг нээх, зам гаргах техник хэрэгслийг шийдэх асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар ойрын хугацаанд хэлэлцэн шийдвэрлэнэ. Батлан хамгаалахын салбарыг дайчлах асуудлыг ҮАБЗ-д танилцуулна" гэв. Олон улсын байгууллага, төрийн бус байгууллага, хувийн хэвшил, нутгийн зөвлөлүүдтэй хамтарч,улсын хэмжээнд хандивын аян зохион байгуулж, цас ханзартал 3-4 удаагийн тусламж үзүүлэх хөрөнгө босгохоор ажиллаж буйг тэмдэглээд зудын дараах нөхөн сэргээлтэд анхаарахаа илэрхийлжээ.
Мөн бэлчээрийн мал аж ахуй байгаль цаг уурын сорилттой цаашид ч тулгарах нь тодорхой тул зөвхөн энэ жилийн зуд биш урт хугацааны стратеги чухал. Иймд төр, малчин өрх хэрхэн хамтран ажиллах, энэ нь бүсчилсэн хөгжилтэй хэрхэн уялдах вэ гэдэгт анхаарч ажиллана гэжээ.
Архангай аймгийн хэмжээнд 19 сумын 101 багийн 19.7 мянган малчин, мал бүхий өрхөд 4.8 сая толгой мал хаваржиж байна. Энэ сарын 19-ний байдлаар 58 мянга гаруй толгой мал хорогдсон бөгөөд Хангай, Эрдэнэмандал, Цахир, Хайрхан, Өндөр-Улаан суманд малын хорогдол илүү байна.
Эх сурвалж: Монцамэ